Działalność nierejestrowana to pojęcie, które wprowadziła w życie Konstytucja Biznesu w Polsce, zaczynając od 30 kwietnia 2018 roku. Jest to forma prowadzenia działalności gospodarczej, która ma swoje specyficzne zasady i ograniczenia. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu, dowiemy się, czym dokładnie jest działalność nierejestrowana oraz jakie są jej limity w 2024 roku.
Spis treści:
Działalność nierejestrowana – Definicja i zasady
Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców, działalność nierejestrowana to forma wykonywania działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, której przychód z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% minimalnego wynagrodzenia określonego w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. W 2024 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4 242 zł brutto w pierwszym półroczu i 4 300 zł brutto w drugim półroczu. Oznacza to, że limit przychodu dla działalności nierejestrowanej w 2024 roku wynosi odpowiednio 3 181,50 zł i 3 225 zł.
Ważne jest również, że osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie może wykonywać tej formy działalności w ramach umowy spółki cywilnej. Ponadto, niektóre typy działalności, które wymagają koncesji, licencji lub pozwolenia, nie mogą być prowadzone w formie działalności nierejestrowanej.
Jeśli przychód z działalności nierejestrowanej przekroczy w danym miesiącu limit określony dla tej formy działalności, osoba prowadząca tę działalność musi zarejestrować się jako przedsiębiorca. Ma na to 7 dni od dnia przekroczenia limitu na złożenie odpowiednich dokumentów, takich jak wniosek CEIDG-1.
Obowiązki ZUS dla działalności nierejestrowanej
Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną nie mają obowiązku odprowadzania składek ZUS, zarówno społecznych, jak i zdrowotnych. Nie podlegają one również obowiązkowi rejestracji w ZUS ani składaniu deklaracji w tej instytucji.
Podatek dochodowy a działalność nierejestrowana
Prowadzenie działalności nierejestrowanej nie zwalnia z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego od osiąganych dochodów. Oznacza to, że przychody z działalności nierejestrowanej nie są zwolnione od podatku. Jednak osoby prowadzące tę formę działalności nie muszą odprowadzać regularnych zaliczek na podatek dochodowy, jak w przypadku działalności gospodarczej.
W zeznaniu rocznym PIT-36, przychody i koszty uzyskania przychodów związane z działalnością nierejestrowaną należy wykazać w części E. DOCHODY / STRATY ZE ŹRÓDEŁ PRZYCHODÓW. Koszty uzyskania przychodów związane z prowadzeniem działalności nierejestrowanej, takie jak zakup surowców czy narzędzi, należy dokumentować i przechowywać dla celów dowodowych związanych z ustaleniem dochodu.
VAT a działalność nierejestrowana
Działalność nierejestrowana może korzystać ze zwolnienia z VAT, jeśli spełnia określone warunki, takie jak limit obrotów. W takim przypadku podatnik może wystawiać faktury bez VAT. Jednak warto pamiętać, że dokumentowanie sprzedaży w przypadku działalności nierejestrowanej, zwłaszcza jeśli dotyczy ona sprzedaży dla firm, powinno odbywać się za pomocą faktur VAT lub faktur bez VAT w zależności od statusu podatnika VAT.
W przypadku sprzedaży na rzecz osób prywatnych lub rolników ryczałtowych, które nie wymagają dokumentowania przy użyciu faktur VAT, można użyć ewidencji sprzedaży bezrachunkowej. Natomiast w przypadku sprzedaży dla firm, faktury powinny być wystawiane zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zalety i wady działalności nierejestrowanej
Działalność nierejestrowana ma swoje zalety i wady, które warto wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji o jej prowadzeniu.
Zalety działalności nierejestrowanej
- Prosta i szybka rejestracja – Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie musi przechodzić skomplikowanego procesu rejestracji, co pozwala jej szybko rozpocząć działalność.
- Brak obowiązku odprowadzania składek ZUS – Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną nie muszą opłacać składek społecznych i zdrowotnych do ZUS.
- Zwolnienie z VAT – Działalność nierejestrowana może korzystać ze zwolnienia z VAT, jeśli spełnia określone warunki, co może przyspieszyć i ułatwić prowadzenie działalności.
Wady działalności nierejestrowanej
- Ograniczenia przychodu – Działalność nierejestrowana ma ustalony limit przychodu, który nie może być przekroczony. W przypadku przekroczenia limitu, konieczne jest zarejestrowanie się jako przedsiębiorca.
- Brak dostępu do niektórych form finansowania – Niektóre instytucje finansowe mogą wymagać potwierdzenia prowadzenia działalności gospodarczej, co może być utrudnieniem dla osób prowadzących działalność nierejestrowaną.
- Brak możliwości zatrudnienia pracowników – Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną nie mogą zatrudniać pracowników, co może być ograniczeniem dla rozwoju działalności.
Podsumowanie
Działalność nierejestrowana to forma prowadzenia działalności gospodarczej, która ma swoje specyficzne zasady i ograniczenia. Jest to opcja dla osób, które chcą rozpocząć działalność szybko i bez skomplikowanej rejestracji. Jednak należy pamiętać, że prowadzenie działalności nierejestrowanej wiąże się z określonymi ograniczeniami, takimi jak limit przychodu i brak możliwości zatrudniania pracowników. Przed podjęciem decyzji o prowadzeniu działalności nierejestrowanej warto dokładnie zapoznać się z obowiązującymi przepisami i skonsultować się z ekspertem, aby upewnić się, że jest to odpowiednia forma prowadzenia biznesu.
