Jeszcze kilkanaście lat temu wielu Polaków decydowało się na zaciąganie kredytów hipotecznych w walucie obcej, głównie we frankach szwajcarskich, licząc na korzystniejsze warunki kredytowania. Niestety, związane z tym ryzyka stały się przyczyną wielu problemów finansowych dla kredytobiorców, zwłaszcza po znaczącym wzroście kursu CHF. Obecnie, w kontekście licznych procesów sądowych dotyczących unieważnienia takich umów kredytowych, widoczny jest zdecydowany trend prokonsumencki. Sądy coraz częściej stają po stronie kredytobiorców, unieważniając niekorzystne dla nich umowy kredytowe. Co więcej, część z nich rozstrzyga się automatycznym zawieszeniem spłaty bez dodatkowych obciążeń.
Spis treści:
Kluczowi gracze w sprawach frankowych
Analiza spraw frankowych wskazuje, że głównymi bankami pozywanymi przez kredytobiorców są PKO BP, Bank Millennium oraz Bank BPH. W pierwszym kwartale tego roku liczba wyroków na rzecz frankowiczów znacząco wzrosła. Najwięcej spraw toczyło się przeciwko tym trzem instytucjom, co świadczy o ich dominującej roli na rynku kredytów walutowych w przeszłości. Sądy w tych sprawach niemal jednogłośnie stanęły po stronie konsumentów, co znacząco wpływa na percepcję tych instytucji w społeczeństwie.
Pozycja innych banków, w tym mBank i Santander
Pozostałe banki, takie jak mBank czy Santander Bank Polska, również widzą rosnącą liczbę skarg i są odnotowywane wśród instytucji z największą liczbą pozytywnie rozstrzygniętych spraw na rzecz frankowiczów. Orzeczenia sądowe na korzyść konsumentów są bardzo podobne w przypadku wszystkich tych banków, oscylując w granicach 96-98 procent korzystnych wyroków. Ciekawym przypadkiem jest dramatyczny wzrost liczby ugód proponowanych przez banki, co może świadczyć o zmianie strategii prawnej. mBank, na przykład, w ciągu ostatniego kwartału zanotował znaczącą liczbę ugód, które są alternatywą dla długotrwałych procesów.
Wysoki odsetek korzystnych wyroków dla frankowiczów
Analiza wyroków sądowych wyraźnie pokazuje, że w przeważającej większości przypadków, sądy orzekają na korzyść konsumentów, którzy wnieśli sprawę przeciwko bankom. W pierwszym kwartale br. aż 97,5% spraw zakończyło się korzystnie dla frankowiczów, gdzie sądy potwierdzały nieważność umów kredytowych. Tego typu informacje są kluczowe dla kredytobiorców myślących o procesach sądowych, stanowiąc mocny argument na rzecz decyzji o podjęciu walki sądowej.
Różnice w orzeczeniach pierwszej i drugiej instancji
Mimo że przeważająca większość spraw rozstrzygana jest na korzyść frankowiczów, zdarzają się przypadki, gdzie sądy drugiej instancji uchylają wyroki sądów pierwszej instancji i odsyłają sprawy do ponownego rozpatrzenia. Takie sytuacje, choć stanowią mniejszość, są szczególnie ważne z punktu widzenia procesowego, pokazując dynamiczną naturę prawa i potencjalne zmiany w interpretacji przepisów.
Przypadki szczególne, takie jak Getin Noble Bank
Unikalny przypadek Getin Noble Banku, który przeszedł przymusową restrukturyzację, rzuca światło na wyjątkowe sytuacje na rynku kredytowym. W pierwszym kwartale 2023 roku frankowicze wygrali 100% spraw przeciwko temu bankowi. To pokazuje, że nawet w przypadków banków znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, sądy mogą rozstrzygać korzystnie dla konsumentów, potęgując wrażenie stabilności i przewidywalności prawnej dla kredytobiorców.
Podsumowując, obserwujemy dynamiczne zmiany na rynku spraw frankowych. Coraz więcej wyroków korzystnych dla konsumentów oraz zmieniające się podejście banków do problemu, jakim jest rozstrzyganie spraw frankowych, sugerują znaczący postęp w tej kwestii na gruntach prawnych.
Orzecznictwo i wpływ najnowszych rozstrzygnięć TSUE
Zmiana podejścia w orzekaniu o nieważności umowy kredytowej
Ostatnie lata to czas, w którym sądy zdecydowanie częściej przychylają się do argumentów konsumentów, uznając umowy kredytowe we frankach za nieważne. Jest to efekt przede wszystkim świeżych wytycznych Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który rozwiał wiele wątpliwości co do interpretacji prawa. Jak wynika z najnowszych danych, aż 97% wyroków jest korzystnych dla kredytobiorców, z czego większość to stwierdzenie właśnie nieważności umowy kredytowej. To zmiana, której pozytywne skutki dla frankowiczów są już dostrzegalne na szeroką skalę, co oznacza dla wielu z nich koniec finansowego ciężaru.
Rozstrzygnięcia dotyczące roszczeń banków
Kolejny obszar, w którym TSUE wywarł znaczący wpływ, dotyczy roszczeń banków wobec kredytobiorców. Banki, które kiedyś mogły liczyć na dodatkowe, często znaczne kwoty z tytułu waloryzacji czy bezumownego korzystania z kapitału, obecnie przegrywają te sprawy. Z danych kancelarii frankowych wynika, że niemal wszystkie tego typu sprawy kończą się wygraną konsumentów, co jest bezpośrednim wynikiem orzeczeń TSUE. Decyzje te całkowicie zmieniają krajobraz prawny, odbierając bankom możliwość wysuwania dodatkowych roszczeń, co dla frankowiczów jest wyraźną ulgą.
Rola ugód w rozwiązywaniu sporów
Przykład z mBanku – zwiększone zainteresowanie ugody
Mimo iż liczba pozwów frankowych wciąż rośnie, równie dynamicznie zwiększa się liczba ugód. Dobre przykłady takiej praktyki można zaobserwować w działaniach mBanku, który konsekwentnie od końca 2022 roku notuje wzrost zainteresowania ugodami. Według najnowszych danych, mBank zawarł około 16,5 tysiąca ugód z klientami posiadającymi kredyty frankowe. Prezes mBanku, Cezary Stypułkowski, podkreśla, że ugoda jest dla klienta korzystniejsza niż wieloletni proces sądowy, a często oznacza umorzenie długu i szybkie zakończenie zobowiązania.
Porównanie liczby pozwów do liczby ugód w różnych bankach
Analiza dostępnych danych rynkowych pokazuje, że wzrost zainteresowania ugodami jest zjawiskiem obserwowanym w wielu bankach, choć stosunek liczby zawartych ugód do liczby pozwów wciąż różni się między poszczególnymi instytucjami. Na przykład, chociaż mBank zanotował znaczący wzrost liczby ugód, to łączna liczba pozwów wciąż jest wyższa. Inaczej jest w przypadku PKO BP, gdzie liczba ugód przewyższa liczbę pozwów, co może świadczyć o różnych strategiach podejmowanych przez banki w odpowiedzi na wyzwania rynkowe i oczekiwania klientów.
Procesy sądowe są kosztowne i długotrwałe, dlatego coraz więcej banków wydaje się przychylić do bardziej prokonsumenckiego podejścia, próbując zakończyć spory przez polubowne ugody.
Zakończenie
Podsumowując, widzimy wyraźny trend wzrostu skuteczności unieważniań kredytów we frankach przez polskie sądy. Zdecydowana większość orzeczeń zapada na korzyść kredytobiorców, co stanowi znaczącą zmianę w porównaniu do początków procesów frankowych. Jest to wynik zarówno zmiany praktyki sądowej, jak i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Sądu Najwyższego, które wyjaśniły kluczowe kwestie prawne.
Co więcej, obserwujemy także wzrost popularności ugód, gdyż wiele osób woli szybkie i pewne rozwiązanie sprawy poza sądem. Niemniej jednak liczba spraw sądowych nadal rośnie, co pokazuje, że wiele osób wciąż decyduje się na walkę o sprawiedliwość przed sądem. Jest to ważny sygnał dla sektora bankowego o konieczności zmiany podejścia w kwestii kredytów walutowych.
Pamiętaj, że każda sytuacja jest indywidualna, a decyzja o wyborze drogi prawnej powinna być dobrze przemyślana i skonsultowana z odpowiednim specjalistą prawnym.
