W Polsce liczba zaciągniętych kredytów frankowych szacowana jest na ponad 800 tysięcy, a wśród frankowiczów znajdują się również sędziowie, prawnicy i prokuratorzy. Ten fakt rodzi pytanie, czy sędzia będący frankowiczem może bezstronnie orzekać w sprawach innych posiadaczy kredytów we frankach?
Spis treści:
Zasady wyłączania sędziów z rozpraw
Zgodnie z art. 48 Kodeksu Postępowania Cywilnego, sędzia może być wyłączony z rozprawy nie tylko w przypadkach, gdy jest jedną ze stron, ale również, gdy jest powiązany prawnie z jednym z uczestników sprawy na tyle, że wynik rozprawy wpływa na jego prawa lub obowiązki. Wyłączenie sędziego może nastąpić na jego prośbę, lub na wniosek strony, jeżeli istnieje obawa, że jego bezstronność może być zagrożona.
Kredyt frankowy i bezstronność sędziów – decyzja Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy 13 maja 2022 r. (III CZP 83/22) wydał uchwałę, zgodnie z którą sędzia, który zaciągnął kredyt hipoteczny denominowany lub indeksowany we frankach szwajcarskich, nie jest z tego powodu automatycznie wyłączany z spraw związanych z takimi umowami zawartymi przez ten sam bank z innymi stronami (art. 48 § 1 pkt 1 k.p.c.).
Według Sądu Najwyższego, nawet jeśli sędzia jest związany stosunkiem prawnym z bankiem będącym pozwem w sprawie, wyrok, który wydał nie wpływa bezpośrednio na jego prawa lub obowiązki. Wyrok ten nie zwalnia go z zobowiązań wobec banku ani nie zmienia w inny sposób jego sytuacji prawnej. Dodatkowo, ewentualny pośredni i hipotetyczny wpływ wyroku na możliwość powołania się przez sędziego na interpretację prawa w przyszłym sporze z bankiem, nie jest uznawany za wpływający na prawa lub obowiązki sędziego.
Proces wyznaczania sędziów do spraw frankowych
W przypadku spraw związanych z kredytami frankowymi, wyznaczenie sędziego do konkretnej sprawy odbywa się na zasadzie losowania. To, który sędzia zostanie przypisany do sprawy, nie jest z góry wiadome, a doświadczenie sędziego w sprawach frankowych może wpłynąć na skrócenie czasu trwania całego postępowania.
Podsumowanie
Zdaniem Sądu Najwyższego, sędzia posiadający kredyt we frankach nie jest automatycznie wyłączony z orzekania w sprawach dotyczących kredytów frankowych. Mimo to, decyzja o powołaniu sędziego do konkretnych spraw pozostaje w gestii sądu i może być obarczona elementem losowości. Ta sytuacja podkreśla znaczenie doświadczenia i specjalizacji sędziów w konkretnych dziedzinach prawa, takich jak sprawy frankowe.
