| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co oznacza cyfryzacja banków w Polsce? | To proces wdrażania nowoczesnych technologii, takich jak AI i chmura, które zwiększają efektywność i bezpieczeństwo usług finansowych. |
| Jak polskie banki wykorzystują sztuczną inteligencję do personalizacji ofert? | AI analizuje dane klientów, by dostosować produkty finansowe do ich potrzeb i wykrywać oszustwa w czasie rzeczywistym. |
| Jak regulacje DORA wpływają na bezpieczeństwo transakcji bankowych? | DORA wymusza wzrost odporności systemów IT, co podnosi poziom zabezpieczeń i minimalizuje ryzyko cyberzagrożeń. |
Polski sektor bankowy od lat przoduje w cyfryzacji banków, co potwierdzają liczne międzynarodowe raporty oraz rosnąca liczba innowacyjnych rozwiązań wdrażanych na rynku krajowym. Wiceprezes Związku Banków Polskich, Włodzimierz Kiciński, podczas Kongresu Forum Technologii Bankowych w 2025 roku podkreślił, że technologia stanowi DNA polskich instytucji finansowych. To właśnie dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii oraz ścisłej współpracy z firmami technologicznymi polskie banki stały się liderami cyfrowej rewolucji w Europie. W artykule przedstawiamy najważniejsze aspekty tej transformacji – od globalnej pozycji Polski na rynku bankowości cyfrowej po wyzwania regulacyjne i perspektywy na przyszłość.
Spis treści:
Globalna pozycja polskiej bankowości: liderzy cyfrowej rewolucji
Według najnowszego raportu Deloitte „Digital Banking Maturity 2024” sześć polskich banków znalazło się w gronie czterdziestu światowych liderów cyfryzacji spośród niemal 350 instytucji z 44 krajów. To potwierdzenie utrzymującej się pozycji Polski jako kraju pioniera innowacji w sektorze finansowym. W porównaniu do średniej globalnej, polskie banki oferują znacznie więcej usług dostępnych zdalnie – aż 80% umożliwia otwarcie konta przez aplikację mobilną, co jest wynikiem o ponad 13 punktów procentowych wyższym niż światowa średnia liderów. Równocześnie rośnie liczba aktywnych użytkowników bankowości mobilnej – pod koniec 2024 roku przekroczyła ona 26 milionów osób, z czego PKO Bank Polski może pochwalić się rekordową liczbą 6,7 miliona klientów korzystających z aplikacji mobilnej.
Kluczową rolę w promowaniu innowacyjności odgrywa Forum Technologii Bankowych (FTB), zrzeszające ponad sześćdziesiąt firm technologicznych oraz kilkanaście banków. W przeciwieństwie do praktyk spotykanych na Zachodzie, gdzie instytucje często wybierają jednego dostawcę rozwiązań IT, FTB umożliwia współpracę konkurujących ze sobą firm nad wspólnymi projektami. Ta unikalna kooperacja przyspiesza wdrażanie nowych funkcjonalności nawet o dwa lata względem zachodnich rynków. Przykładem są narzędzia do zdalnego zarządzania kartami czy innowacyjne platformy inwestycyjne dostępne dla klientów indywidualnych.
Technologiczne filary transformacji: AI, chmura i regulacje
Cyfryzacja banków w Polsce opiera się na trzech kluczowych filarach: sztucznej inteligencji (AI), chmurze obliczeniowej oraz dostosowaniu do rosnących wymogów regulacyjnych. Sztuczna inteligencja jest stosowana przez niemal 90% instytucji finansowych do personalizacji ofert oraz wykrywania prób oszustw. Dzięki temu liczba incydentów fraudowych spadła o ponad jedną trzecią w ciągu ostatnich dwóch lat. PKO BP planuje automatyzację ponad połowy decyzji kredytowych hipotecznych do końca bieżącego roku, co znacząco skróci czas obsługi klienta i zwiększy efektywność operacyjną.
Chmura obliczeniowa stała się podstawą infrastruktury IT dla większości banków – aż 74% z nich przeniosło krytyczne systemy do środowisk wielochmurowych. To pozwala na znaczne przyspieszenie wdrażania nowych produktów – czas potrzebny na uruchomienie nowej usługi skrócił się z dziewięciu do trzech miesięcy. Migracja do chmury niesie też korzyści skalowalności i optymalizacji kosztów utrzymania systemów.
W obszarze regulacyjnym kluczowym wydarzeniem było wdrożenie Dyrektywy DORA (Digital Operational Resilience Act), która nakłada obowiązek zwiększenia odporności operacyjnej systemów IT banków. W rezultacie wydatki na cyberbezpieczeństwo wzrosły o ponad 20% w 2024 roku. Tabela prezentuje zakres inwestycji sektora:
| Obszar inwestycji | Wzrost wydatków (%) |
|---|---|
| Cyberbezpieczeństwo | 22% |
| Automatyzacja procesów | 18% |
| Infrastruktura chmurowa | 25% |
Dzięki tym działaniom system płatniczy Express Elixir odnotował rekordową liczbę transakcji w IV kwartale 2023 roku – ponad 110 milionów przelewów o wartości blisko 58 miliardów złotych – spełniając jednocześnie rygorystyczne wymogi PSD3 dotyczące wieloskładnikowego uwierzytelniania.
Bankowość spółdzielcza: cyfrowa transformacja w służbie lokalności
Cyfryzacja nie ominęła także sektora bankowości spółdzielczej, który mimo swojej lokalnej specyfiki korzysta z nowoczesnych technologii by wzmacniać więzi z klientami i rozwijać ofertę dla małych i średnich przedsiębiorstw (MSP). W ubiegłym roku aż 71% klientów MSP aktywnie korzystało z usług internetowych, a ponad połowa transakcji była realizowana za pomocą aplikacji mobilnych.
Technologia pozwala tym instytucjom nie tylko na efektywniejszą obsługę klientów na terenie całego kraju, ale także na zachowanie silnej tożsamości lokalnej poprzez personalizowane usługi i szybki kontakt. Automatyzacja procesów back-office przyniosła wymierne korzyści finansowe – sektor zanotował wzrost zysków netto o blisko jedną piątą przy jednoczesnym obniżeniu kosztów operacyjnych o około 7%. To pokazuje, że cyfryzacja jest istotnym elementem strategii rozwoju również mniejszych graczy na rynku.
Wyzwania i prognozy: między innowacją a inkluzywnością
Mimo imponujących osiągnięć polski sektor bankowy stoi przed kilkoma ważnymi wyzwaniami. Przede wszystkim coraz większą wagę przykłada się do dostępności usług dla osób z niepełnosprawnościami. Od początku 2025 roku obowiązują przepisy wymagające implementacji rozwiązań ułatwiających korzystanie z bankowości elektronicznej osobom z różnymi dysfunkcjami. Obecnie aż 86% instytucji wdrożyło funkcje takie jak sterowanie głosowe czy schematy kolorystyczne o wysokim kontraście.
Kolejnym ważnym aspektem jest zielona transformacja zgodna ze strategią ESG. PKO BP zapowiedział przeznaczenie niemal połowy swojego portfela kredytowego na projekty proekologiczne do końca 2026 roku, co wpisuje się w globalne trendy odpowiedzialnego finansowania.
Z drugiej strony sektor musi stawić czoła problemowi kryzysu zaufania konsumentów wobec cyberzagrożeń – według badań aż jedna trzecia Polaków obawia się ataków hakerskich podczas korzystania z usług online. W odpowiedzi banki rozszerzyły programy edukacyjne dotyczące bezpieczeństwa – szkolenia objęły większość klientów korporacyjnych oraz znaczną część indywidualnych użytkowników.
Eksperci przewidują dalszą ekspansję embedded finance, czyli integracji usług finansowych bezpośrednio w platformach e-commerce czy medycznych. Prognozuje się, że już do końca 2026 roku około 40% wszystkich usług bankowych będzie świadczonych właśnie tą drogą. Automatyzacja procesów back-office ma objąć dwie trzecie operacji, co dodatkowo usprawni działalność sektora i umocni pozycję Polski jako technologicznego lidera Europy Środkowej.
W kontekście tych prognoz Polska ma szansę utrzymać miejsce w pierwszej piątce krajów Unii Europejskiej pod względem adopcji fintechowych innowacji oraz jakości świadczonych usług cyfrowych.
Polski sektor finansowy stał się przykładem skutecznej synergii między technologią a regulacjami oraz potrzebami społecznymi. To właśnie technologia stanowi fundament jego sukcesu i gwarancję dalszego rozwoju w nadchodzących latach.
Podsumowanie: technologia jako koło zamachowe wzrostu
Z danych za rok 2024 wynika jasno: cyfryzacja banków to nie tylko trend, ale kluczowy motor napędowy sektora finansowego w Polsce. Ponad połowa dochodów branży pochodzi już z usług cyfrowych, a liczba użytkowników mobilnych stale rośnie. Współpraca między instytucjami finansowymi a firmami technologicznymi zaowocowała stworzeniem dynamicznego ekosystemu innowacji oraz podniesieniem standardów bezpieczeństwa dzięki implementacji najnowszych regulacji takich jak DORA.
Włodzimierz Kiciński trafnie zauważył podczas Kongresu FTB: „Technologia to DNA polskich banków”. Ta metafora oddaje istotę przemian – bez zaawansowanych rozwiązań IT nie byłoby możliwe osiągnięcie tak wysokiego poziomu obsługi klienta ani skuteczne zarządzanie ryzykiem operacyjnym. Polskie instytucje stoją dziś przed wyzwaniami związanymi z dostępnością i ekologią, jednak dzięki wypracowanym mechanizmom współpracy oraz ciągłym inwestycjom są dobrze przygotowane na przyszłość.
Zachęcamy do śledzenia dalszych zmian w sektorze oraz refleksji nad rolą technologii jako czynnika determinującego sukces nie tylko dużych korporacji, ale całego społeczeństwa korzystającego z usług finansowych każdego dnia.
