Zgodnie z wynikami raportu infoDOK, zrealizowanego na zlecenie Związku Banków Polskich, do końca czerwca 2022 roku doszło do około 1,8 tys. usiłowań wyłudzenia kredytów, które łącznie opiewały na kwotę 54,4 mln zł. Dodatkowo zanotowano ponad 37 tys. zagubionych bądź skradzionych dokumentów tożsamości, takich jak dowody osobiste czy paszporty. Ogólnopolski raport infoDOK jest instytucją, która ma za zadanie zaprezentowanie, przeanalizowanie i pomoc w interpretacji zdarzeń powiązanych z bezpieczeństwem danych osobowych.
Bardzo istotną kwestią w przypadku kradzieży lub zagubienia dokumentów personalnych jest zgłoszenie tego faktu do Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE, za pomocą którego poszkodowana osoba jest chroniona przed wyłudzeniami. Według danych statystycznych ostatni kwartał pokazał wzrost bazy danych o nieco ponad 37 tys. informacji personalnych. Jest to liczba praktycznie zbliżona do tego samego okresu dotyczącego roku ubiegłego.
Banki i pozostałe instytucje finansowe, które utrzymują się między innymi z udzielania zobowiązań finansowych, starają się unowocześniać proces i upraszczać formalności związane z zaciągnięciem kredytów. Stanowi to dużą pomoc dla osób potrzebujących dodatkowego zastrzyku gotówki. Jednak takie zabiegi są również ułatwieniem dla złodziei danych osobowych.
Spis treści:
Sprawdzanie danych personalnych a chęć zawłaszczenia kredytu
Najważniejszym dokumentem weryfikującym tożsamość obywatela jest dowód osobisty. Za jego pomocą można dokonać wiele formalności. Używa się go głównie do załatwiania kwestii urzędowych, ale także do prostszych elementów życia takich jak wypożyczanie samochodu czy meldowanie się w ośrodku noclegowym w czasie wakacji.
W związku z rozwojem cyfryzacji i Internetu dostęp do danych personalnych jest niezwykle ułatwiony. Często oszuści i wyłudzacze podszywają się pod pracowników instytucji finansowych, prosząc o aktualizację danych osobowych w przesłanym mailu albo w trakcie rozmowy telefonicznej. Kolejną metodą jest proponowanie korzystnej oferty pracy w oparciu o umowę o dzieło. Bardzo często taka oferta wydaje się atrakcyjna przez realizację projektu zdalnie.
Ze względu na szerokie możliwości wyłudzenia danych osobowych niezmiernie ważne jest to, aby nie udostępniać swoich personaliów osobom do tego nieupoważnionym. Nawet w przypadku braku zaufania do ewentualnego przyszłego pracodawcy warto zastanowić się, zanim poda się dane do zawarcia umowy o pracę.
Jak sprawdzić przywłaszczenie danych osobowych?
Najprostszym sposobem na weryfikacje, czy jako osoba fizyczna nie staliśmy się poszkodowanym wyłudzenia danych osobowych, jest bieżące sprawdzanie baz danych instytucji takich jak: Krajowego Rejestru Długów, Biura Informacji Kredytowej, BIG InfoMonitora SA, Krajowego Biura Informacji Gospodarczej czy ERIF.
Działanie tych podmiotów opiera się w głównej mierze na gromadzeniu informacji na temat spłacania finansowych zobowiązań. Pobierając raport na temat danej osoby istnieje możliwość weryfikacji, czy nie doszły nowe zapisy o długach, które nie zostały zaciągnięte przez faktyczną osobę. Taki raport można darmowo wygenerować raz na okres pół roku.
Kolejnym pomocnym narzędziem jest aktywacja tzw. Alertu BIK. Usługa polega na informowaniu w sposób mailowy bądź poprzez sms za każdym razem, kiedy instytucja finansowa jako partnerzy BIK-u wysyłają zapytanie do systemu o dane personalne potrzebne do podpisania umowy zobowiązania. Dzięki temu w momencie otrzymania takiego powiadomienia osoba wie, że ktoś podszywa się pod nią próbując wyłudzić pieniądze. Warto podjąć taką współpracę również z biurami informacji gospodarczej. Zabezpiecza się w ten sposób także ewentualne zaciągnięcie kredytu w instytucjach pozabankowych.
Co zrobić w przypadku zgubienia dowodu osobistego?
Kradzież czy zagubienie dowodu osobistego może przysporzyć wiele problemów. Dlatego bardzo istotne jest, aby jak najszybciej zgłosić ten fakt odpowiednim instytucjom obsługującym nasze dane. To nie tylko urzędy, ale także banki i inne instytucje finansowe, w których dysponuje się zobowiązaniami.
Utratę dowodu należy zgłosić do urzędu gminy, aby uzyskać zaświadczenie potwierdzające utratę dokumentu tożsamości. Takie zaświadczenie jest niezbędne do posługiwania się do czasu wyrobienia nowego dowodu osobistego.
Dodatkowym środkiem ochrony przed wyłudzeniem danych jest również zastrzeżenie dowodu w Internecie. Użytkownicy zarejestrowani na stronie BIK dysponują sporym ułatwieniem, gdyż mogą tego dokonać bezpłatnie i sprawnie.
Co w przypadku, gdy złodziej zdążył podpisać umowę kredytu, używając cudzych danych?
Mimo zachowania wszelkich środków ostrożności może dojść do sytuacji, w której dane personalne zostaną wykradzione, a z ich pomocą złodziej zaciągnie zobowiązanie w instytucji finansowej. W takiej okoliczności należy niezwłocznie powiadomić prokuraturę i nie ma tutaj znaczenia wartość, na jaką stanowi zobowiązanie. Trzeba mieć na względzie to, że w większości przypadków sprawa zakończy się na drodze postępowania sądowego.
Aby wygrać taką sprawę i udowodnić, że jest się ofiarą wyłudzenia, warto powołać biegłego grafologa. Dzieje się tak dlatego, że umowy o zawarcie kredytu wymagają własnoręcznego podpisu wnioskującego. Grafolog potwierdzi, jeśli podpis został podrobiony.
W przypadku zaciągnięcia kredytu przez Internet, warto posiłkować się wyciągiem historii konta osobistego. W taki sposób można pokazać, że kwota zaciągniętego zobowiązania nie została zaksięgowana na poczet rachunku osobistego.
