Zmiany klimatyczne oraz rosnąca świadomość konsumencka dotycząca zrównoważonej produkcji żywności wymuszają poszukiwanie nowych, alternatywnych źródeł białka. Ograniczone zasoby mięsa i jego wpływ na środowisko sprawiają, że innowacje w tej dziedzinie stają się niezbędne. W odpowiedzi na te wyzwania polska firma Tarczyński realizuje przełomowy projekt, który dzięki dofinansowaniu z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) może zrewolucjonizować rynek alternatywnych białek.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co zakłada projekt Tarczyńskiego? | Opracowanie preparatu białkowego z grochu i alg morskich jako alternatywy dla białek zwierzęcych. |
| Jakie korzyści zdrowotne niesie nowy produkt? | Zmniejszenie ryzyka chorób dietozależnych dzięki wysokiej biodostępności białka i niskiej zawartości tłuszczów nasyconych. |
| Jakie jest znaczenie dofinansowania NCBR? | Dotacja 37,8 mln zł pokrywa 38% kosztów projektu o wartości 98,8 mln zł, wspierając rozwój innowacji w Polsce. |
Spis treści:
Wstęp do projektu Tarczyńskiego
Projekt realizowany przez firmę Tarczyński ma na celu opracowanie nowoczesnego preparatu wielobiałkowego pozyskiwanego z grochu i alg morskich, który będzie pełnił funkcję alternatywy dla tradycyjnych białek zwierzęcych. Wykorzystanie nowoczesnych technologii ekstrakcji białka oraz odnawialnych źródeł energii pozwoli na stworzenie produktu o wysokiej jakości odżywczej i prozdrowotnej. Projekt otrzymał znaczące wsparcie finansowe w postaci dotacji od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) w wysokości 37,8 mln zł, co stanowi około 38% całkowitego kosztu przedsięwzięcia wynoszącego niemal 99 mln zł. Dzięki temu możliwe jest prowadzenie badań i rozwój technologii w latach 2025–2027 oraz planowane wdrożenie preparatu do produkcji przemysłowej.
Kontekst branżowy
Globalne trendy w produkcji alternatywnych białek wskazują na rosnące zainteresowanie dietami roślinnymi oraz konieczność ograniczenia emisji gazów cieplarnianych związanych z hodowlą zwierząt. Według raportu Good Food Institute Europe, zastąpienie części mięsa w diecie Europejczyków roślinnymi źródłami białka mogłoby uwolnić znaczną część gruntów rolnych w Polsce oraz obniżyć ślad węglowy branży spożywczej. Projekt Tarczyńskiego wpisuje się więc doskonale w te globalne trendy, oferując rozwiązanie hybrydowe – połączenie mięsa z preparatem roślinnym – co wyróżnia go na tle konkurencji.
W porównaniu do innych inicjatyw na świecie, takich jak Planted ze Szwajcarii czy Heura z Hiszpanii, które tworzą wyłącznie produkty roślinne imitujące mięso, Tarczyński inwestuje w rozwój hybrydowych wyrobów mięsno-roślinnych. Ta strategia pozwala firmie zachować tradycyjne walory smakowe produktów mięsnych przy jednoczesnym obniżeniu ich wpływu na środowisko. W perspektywie krajowej projekt może znacząco wpłynąć na rozwój polskiej gospodarki i sektora spożywczego poprzez dywersyfikację oferty produktowej oraz zwiększenie konkurencyjności na rynku europejskim.
Szczegóły techniczne i innowacje
Kluczowymi surowcami wykorzystywanymi w projekcie są groch oraz algi morskie – dwa źródła białka o wysokiej wartości odżywczej i niskim wpływie na środowisko. Groch dostarcza łatwo przyswajalnego białka roślinnego bogatego w aminokwasy egzogenne, natomiast algi morskie nie tylko wzbogacają produkt o dodatkowe składniki mineralne takie jak jod czy kwasy omega-3, ale także poprawiają smak umami wyrobów mięsnych.
Proces produkcji opiera się na nowoczesnych metodach ekstrakcji białka przy użyciu odnawialnych źródeł energii, co znacznie ogranicza emisję dwutlenku węgla. Wytwarzany preparat wielobiałkowy ma potencjał obniżyć zawartość tłuszczów nasyconych w finalnych produktach spożywczych oraz zwiększyć ich wartość odżywczą. Badania potwierdzają także prozdrowotne właściwości takiego rozwiązania – regularne spożywanie produktów zawierających ten preparat może zmniejszać ryzyko chorób dietozależnych takich jak cukrzyca czy otyłość.
Perspektywy rozwoju i wyzwania
Po zakończeniu fazy badawczej zaplanowanej na lata 2025–2027 firma Tarczyński planuje rozpocząć komercjalizację preparatu poprzez wprowadzenie go do swojej oferty produktów mięsno-roślinnych, przede wszystkim kabanosów. Strategia obejmuje zarówno rynek krajowy, jak i ekspansję zagraniczną. Jednak realizacja tych planów wiąże się z wieloma wyzwaniami – od kwestii technologicznych po akceptację konsumentów.
Konsumenci mogą wykazywać sceptycyzm wobec hybrydowych produktów mięsno-roślinnych, preferując albo tradycyjne mięso lub całkowicie roślinne zamienniki. Ponadto sektor konkurencji jest intensywny – wiele firm rozwija własne technologie produkcji alternatywnych białek. Mimo to eksperci podkreślają duży potencjał rynku – prognozy wskazują, że wartość rynku alternatywnych źródeł białka w Unii Europejskiej może osiągnąć nawet 30 miliardów euro do roku 2030.
Wpływ na konsumenta
Z punktu widzenia konsumenta projekt Tarczyńskiego odpowiada na potrzeby zmieniających się nawyków żywieniowych oraz wzrost zainteresowania dietami roślinnymi. Nowe produkty mają oferować wysoką zawartość łatwo przyswajalnego białka przy jednoczesnym obniżeniu zawartości tłuszczów nasyconych. Koszt kabanosów wzbogaconych o preparat roślinny będzie szacowany na poziomie około 10–15% wyższym niż tradycyjne wyroby mięso‑we, co jest konkurencyjną ofertą zważywszy na dodatkowe korzyści zdrowotne.
Dodatkowo wykorzystanie alg morskich to innowacja rzadko spotykana na rynku spożywczym. Algi dostarczają nie tylko wartościowego białka, ale też składników mineralnych istotnych dla zdrowia publicznego. Produkcja takich preparatów generuje znacznie mniej emisji CO₂ niż ekstrakcja klasycznych białek sojowych czy zwierzęcych, co wpisuje się w globalny trend redukcji śladu węglowego branży spożywczej.
Podsumowanie i przyszłość alternatywnych źródeł białka
Projekt firmy Tarczyński z dofinansowaniem NCBR stanowi ważny krok ku bardziej zrównoważonej produkcji żywności w Polsce i Europie Środkowej. Innowacyjne wykorzystanie grochu i alg morskich jako alternatywnych źródeł białka może przyczynić się do redukcji negatywnego wpływu przemysłu spożywczego na środowisko oraz promować zdrowsze wybory konsumenckie. Sukces tego przedsięwzięcia stworzy fundament dla dalszego rozwoju branży alternatywnych białek oraz zachęci kolejne firmy do inwestycji w ekologiczne i prozdrowotne rozwiązania żywieniowe.
