Zasada walutowości, stanowiła istotny element polskiego prawa cywilnego i dewizowego aż do 2009 roku. W ciągu ostatnich lat, ta zasada przeszła wiele zmian, które w dużej mierze wpłynęły na kształt obecnej gospodarki. Celem tego artykułu jest przybliżenie zasady walutowości, jej historii, znaczenia oraz wpływu na życie gospodarcze Polski.
Spis treści:
Czym jest zasada walutowości?
Zasada walutowości, ujęta w art. 358 Kodeksu Cywilnego, pozwalała na wyodrębnienie sytuacji, gdy dłużnik spełnia świadczenie w terminie oraz gdy spełnia je pozostając w zwłoce. Mówiąc prosto, zasada walutowości regulowała kwestie związane z walutą, w której dłużnik mógł spełnić swoje zobowiązanie.
Jak wyglądała zasada walutowości przed 2009 rokiem?
Przed nowelizacją art. 358 k.c. w 2009 roku, zasada walutowości wyrażała pewne założenie, że wszystkie zobowiązania pieniężne na terenie Polski mogły być wyrażane tylko w walucie polskiej. Rzecz jasna, istniały pewne wyjątki od tej reguły, ale generalnie rzecz ujmując, zasada walutowości sprowadzała się do założenia, że świadczenia pieniężne w danym państwie powinny być realizowane w pieniądzu krajowym.
Zniesienie zasady walutowości
Zmiana przepisów w 2009 roku, która zniosła zasadę walutowości, przyczyniła się do wzrostu innowacyjności w obrocie gospodarczym. Z chwilą wejścia w życie nowych przepisów, zobowiązania pieniężne mogły być wyrażane zarówno w walucie polskiej jak i obcej. Regulacja ta ułatwiła dokonywanie transakcji, zwłaszcza dla przedsiębiorców prowadzących działalność w walutach obcych.
Zasada walutowości a umowy frankowe
Zasada walutowości miała również duże znaczenie dla umów kredytów denominowanych do franka szwajcarskiego. Kwota kredytu w tych umowach wyrażona była w walucie obcej, mimo że środki oddane kredytobiorcom do ich dyspozycji były wyrażone w walucie polskiej.
Taka konstrukcja umowy kredytu była zgodna z obowiązującymi przepisami o walutowości kredytu. Jednak, jak pokazały późniejsze wydarzenia, konstrukcja ta mogła prowadzić do wielu problemów, zwłaszcza w sytuacji, gdy kurs franka szwajcarskiego do złotego polskiego znacznie wzrósł. W takiej sytuacji, kredytobiorcy mogli znaleźć się w trudnej sytuacji finansowej, gdyż musieli spłacać kredyt o wiele wyższy niż pierwotnie zaciągnięty.
Konsekwencje zniesienia zasady walutowości
Zniesienie zasady walutowości przyczyniło się do znacznego wzrostu liczby transakcji dokonywanych w walutach obcych w Polsce. Korzystanie z możliwości rozliczeń pieniężnych w walucie obcej stało się powszechnym, często stosowanym rozwiązaniem.
Z drugiej strony, zniesienie zasady walutowości mogło również przyczynić się do powstania pewnych problemów, zwłaszcza dla osób, które zdecydowały się na zaciągnięcie kredytu w walucie obcej. Wiele z tych osób mogło nie być w pełni świadomych ryzyka związanego ze zmianą kursu waluty obcej do złotego.
Podsumowanie
Zasada walutowości, mimo że obecnie nie obowiązuje, nadal ma duże znaczenie dla polskiej gospodarki. Jej zniesienie przyczyniło się do liberalizacji obrotu walutowego w Polsce, co z kolei miało wiele pozytywnych, ale także negatywnych skutków. Wszystko to pokazuje, jak ważne jest zrozumienie skomplikowanych kwestii finansowych, takich jak zasada walutowości, dla każdego, kto podejmuje decyzje finansowe, zarówno na poziomie indywidualnym, jak i na poziomie przedsiębiorstwa.
