Polski Ład wprowadził zmiany w sposobie ustalania składek zdrowotnych dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Dotychczasowa metoda wyliczania składek zdrowotnych była oparta na przychodach przedsiębiorcy, ale teraz uwzględnia również przeciętne wynagrodzenie ogłaszane przez GUS. W tym artykule przedstawimy szczegóły dotyczące wyliczania składek zdrowotnych dla ryczałtowców, zarówno dla tych korzystających z uproszczenia, jak i dla tych, którzy nie mogą z niego skorzystać.
Spis treści:
Składki zdrowotne dla ryczałtowców
Od 2022 roku składki zdrowotne dla ryczałtowców są obliczane na podstawie trzech stawek, które zależą od osiągniętego rocznego przychodu. Stawki te wynoszą:
- 60% przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach nieprzekraczających 60 000,00 zł.
- 100% przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach w przedziale od 60 000,00 zł do 300 000,00 zł.
- 180% przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach przekraczających 300 000,00 zł.
Aby ustalić, w której stawce znajduje się przedsiębiorca, przyjmuje się przychody pomniejszone o składki społeczne, jeśli nie zostały one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu na podstawie ustawy o PIT. Przeciętne wynagrodzenie ogłaszane przez GUS ma wpływ na wysokość składki zdrowotnej dla ryczałtowców.
Wyliczenie składki zdrowotnej u ryczałtowca
W celu wyliczenia składki zdrowotnej dla ryczałtowców, musimy znać wartość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale poprzedniego roku. Na podstawie informacji ogłoszonych przez GUS można obecnie obliczyć składkę zdrowotną dla ryczałtowca w 2023 roku.
Nasza tabela przedstawia wyliczenie składki zdrowotnej dla różnych przedziałów rocznych przychodów:
| Roczny przychód | Podstawa naliczenia stawki zdrowotnej | Wysokość miesięcznej składki zdrowotnej |
|---|---|---|
| Do 60 000,00 zł | 60% przeciętnego wynagrodzenia | 376,16 zł |
| Do 300 000,00 zł | 100% przeciętnego wynagrodzenia | 626,93 zł |
| Powyżej 300 000,00 zł | 180% przeciętnego wynagrodzenia | 1 128,48 zł |
Warto pamiętać, że składka zdrowotna dla ryczałtowców jest obliczana miesięcznie i musi być opłacana przez cały rok kalendarzowy.
Ulga na ZUS dla ryczałtowców korzystających z uproszczenia
Osoby, które wybrały ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako formę opodatkowania, mogą skorzystać z tzw. ulgi na ZUS. Aby skorzystać z tej ulgi, muszą one spełnić warunek prowadzenia działalności przez cały poprzedni rok kalendarzowy. Formę uproszczoną można zastosować, jeśli w poprzednim roku korzystało się z opodatkowania według skali podatkowej, podatku liniowego, podatku z kwalifikowanych praw własności intelektualnej lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Przy wyliczaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, przedsiębiorca może przyjąć kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym pomniejszoną o kwotę opłaconych w tym samym roku składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu. Taka podstawa wymiaru składki zdrowotnej jest stosowana przez cały rok kalendarzowy.
Jednak po zakończeniu roku, jeśli wysokość rocznej składki jest inna niż suma składek opłaconych miesięcznie, przedsiębiorca musi uregulować niedopłatę lub może starać się o zwrot nadpłaty.
Przykłady wyliczenia składki zdrowotnej
Przykład 1
Pan Grzegorz w 2021 roku miał przychody opodatkowane na zasadach ogólnych, a jego przychód pomniejszony o składki społeczne wyniósł 45 000,00 zł. W 2022 roku pan Grzegorz zdecydował się na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i skorzystał z ulgi na ZUS. Oznacza to, że jego składka zdrowotna była stała i wynosiła około 335,94 zł (przychód w 2021 roku był niższy niż 60 000,00 zł).
Jeśli w 2022 roku przychód pana Adama przekroczył 60 000,00 zł, konieczne będzie dokonanie odpowiedniej dopłaty po zakończeniu roku. Przykładowo, jeśli przychód pana Grzegorza przekroczył 60 tys. zł, dopłata wyniesie 2687,40 zł, co wynika z obliczeń: (559,89 zł x 12 miesięcy) – (335,94 zł x 12 miesięcy) = 2 687,40 zł.
Przykład 2
Pan Bartek w 2023 roku wybrał ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako formę opodatkowania. W czerwcu przekroczył próg przychodu 60 000,00 zł. Oznacza to, że od czerwca do grudnia musiał płacić składki zdrowotne od podstawy ustalonej na 100% przeciętnego wynagrodzenia. Jeśli przychód w ciągu roku przekroczył 60 000,00 zł, przedsiębiorca będzie musiał zapłacić składki od podstawy 100% przeciętnego wynagrodzenia za cały rok.
Przyjmując kwoty z tabeli, można obliczyć, że dopłata wyniesie 1 119,75 zł, co wynika z obliczeń: (559,89 zł x 5 miesięcy) – (335,94 zł x 5 miesięcy) = 1 119,75 zł.
Korzyści z ulgi na ZUS dla ryczałtowców
Zasady wyliczania składek zdrowotnych dla ryczałtowców sprawiają, że w końcowym rozrachunku przedsiębiorcy płacą tyle samo, niezależnie od tego, czy korzystają z ulgi na ZUS, czy nie. Jeśli wystąpi niedopłata składki na koniec roku, przedsiębiorca musi dokonać stosownej dopłaty, jednocześnie uregulowując składkę za kwiecień. Natomiast w przypadku nadpłaty, przedsiębiorca może ubiegać się o jej zwrot, składając stosowny wniosek do ZUS-u.
Wniosek należy złożyć w formie elektronicznej do 30 maja, a zwrot nadpłaty nastąpi do 30 lipca, pod warunkiem, że przedsiębiorca nie posiada zaległości w ZUS-ie.
Podsumowanie
W tym artykule omówiliśmy, jak skorzystać z ulgi na ZUS dla ryczałtowców. Przedstawiliśmy wyliczenie składek zdrowotnych dla ryczałtowców w zależności od rocznych przychodów oraz sposób korzystania z ulgi na ZUS. Przykłady obliczeń pomogły zobrazować praktyczne zastosowanie tych zasad.
Pamiętaj, że składki zdrowotne dla ryczałtowców są obliczane miesięcznie i muszą być opłacane przez cały rok kalendarzowy. Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące ulgi na ZUS, skonsultuj się z odpowiednim doradcą podatkowym lub skontaktuj się z ZUS-em.
