WIBOR, wskaźnik podstawy oprocentowania kredytów hipotecznych, miał zostać zastąpiony przez nowy wskaźnik o nazwie WIRON. Reforma miała na celu łagodzenie skutków wzrostu rat kredytowych. Jednak pomimo wprowadzenia nowego wskaźnika, nie ma zainteresowania jego wykorzystaniem. Co przyniesie przyszłość dla reformy wskaźników?
Spis treści:
Problem z wysokością stawek
Aby zrozumieć problem z WIRON-em i WIBOR-em, warto przyjrzeć się wysokości stawek. WIRON Stopa Składana 1M, na której mają się opierać kredyty hipoteczne po reformie, wynosi 4,60%. Z kolei WIBOR 3M, na których obecnie opierają się kredyty hipoteczne, wynosi 5,89%. Nowa stawka jest niższa od starej o prawie 1,3 pkt proc. Premier Morawiecki zapowiadał, że reforma wskaźników przyniesie ulgę kredytobiorcom, ale brakuje chętnych, którzy skorzystaliby z nowego wskaźnika. Co będzie dalej z reformą wskaźników?
Rola wskaźników referencyjnych
Wskaźniki referencyjne, takie jak WIBOR, mają na celu pokazanie kosztu pieniądza na rynku. Zadaniem Narodowego Banku Polskiego (NBP) jest utrzymanie rynkowej stawki w pobliżu stopy referencyjnej NBP. Bank centralny powinien sterować stopami procentowymi i płynnością w systemie bankowym, aby koszt pieniądza był zbliżony do tego, co ustala Rada Polityki Pieniężnej (RPP). Jednak jeśli rynek nie reaguje na decyzje NBP, oznacza to problemy w gospodarce i systemie finansowym kraju.
Czy WIBOR był zawyżony?
WIBOR ma reprezentować oczekiwania rynkowe dotyczące stopy procentowej w przyszłości. Jednak czy słuszny był zarzut, że banki źle wyceniały to, co się dzieje na rynku? WIBOR 3M przed reformą wynosił 5,79%, podczas gdy stopa procentowa NBP wynosiła 4,50%. Trzy miesiące później WIBOR 3M osiągnął poziom 6,50%. Rynek nieprecyzyjnie przewidział przyszłe zmiany. Obecnie główna stopa procentowa NBP wynosi 5,75%, a WIBOR 3M wynosi 5,89%. WIBOR miał być bardziej przewidywalny, ale rynek nie wydaje się go akceptować.
WIRON jako nowy wskaźnik
WIRON Stopa Składana został wprowadzony jako nowy wskaźnik, który uwzględnia również dane z sektora dużych przedsiębiorstw. Jednak wprowadzenie WIRON-u napotkało na problemy. Banki nie są zainteresowane korzystaniem z tej stawki, ponieważ jest zbyt niska, co sprawia, że udzielanie kredytów hipotecznych opartych na WIRON jest nieopłacalne. Dodatkowo, brakuje instrumentów pochodnych dla WIRON-u, co utrudnia zabezpieczenie stawki. Ministerstwo Finansów miało emitować obligacje skarbowe oprocentowane według WIRON-u, ale do tej pory nie zrealizowano tych planów.
Brak zainteresowania WIRON-em
Obecnie tylko ING Bank Śląski oferuje kredyty hipoteczne oparte na WIRON. Mapa Drogowa, dokument ustalający harmonogram zamiany WIBOR-u na WIRON, zakładała, że do końca 2024 r. wszystkie prace będą zakończone. Jednak Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ogłosił, że termin ostatecznego przejścia na WIRON został przesunięty na 2027 r. Mimo to, kredyty oparte na WIBOR mają zniknąć już za pół roku. Brak zainteresowania WIRON-em sprawia, że reforma wskaźników może nie osiągnąć zamierzonych celów.
Przyszłość WIRON-u
Czy istnieje szansa na zmianę sytuacji? Obecnie trudno przewidzieć, czy WIRON zacznie pokazywać inne odczyty. Jeżeli brak zainteresowania WIRON-em nie zmieni się, wskaźnik może stać się jedynie ciekawostką statystyczną. Przyszłość reformy wskaźników jest niepewna, a banki wciąż preferują WIBOR.
Podsumowanie
Reforma wskaźników, która miała zastąpić WIBOR nowym wskaźnikiem o nazwie WIRON, napotyka na problemy. Brak zainteresowania ze strony banków sprawia, że udzielanie kredytów opartych na WIRON jest nieopłacalne. Dodatkowo, brakuje instrumentów pochodnych dla WIRON-u, co utrudnia zabezpieczenie stawki. Przesunięcie terminu ostatecznego przejścia na WIRON na 2027 r. i planowane zniknięcie kredytów opartych na WIBOR za pół roku, stawiają pod znakiem zapytania przyszłość reformy wskaźników. Czy WIRON zacznie pokazywać inne odczyty? Czas pokaże.
