Kredyty hipoteczne denominowane w walucie franka szwajcarskiego (CHF) stały się przedmiotem sporów i postępowań sądowych w Polsce. Duże banki, które posiadały znaczne portfele takich kredytów, obecnie deklarują gotowość do negocjacji ugodowych z klientami, w tym nawet z tymi, którzy już złożyli pozew sądowy. Jednak eksperci przestrzegają przed podpisywaniem ugód bez konsultacji z prawnikiem, ponieważ mogą one okazać się niekorzystne dla kredytobiorcy.
Spis treści:
Wzrost liczby postępowań sądowych
Obecnie w polskich sądach toczy się ponad 130 tysięcy postępowań dotyczących potencjalnej nieważności kredytów frankowych. Wielu kredytobiorców, którzy są powodami w tych sprawach, otrzymało już lub wkrótce otrzyma propozycję ugody od banku. Propozycje ugód są składane na różnych etapach postępowania sądowego, zarówno przed wyrokiem w sądzie pierwszej instancji, jak i po przegranej sprawie w tej instancji. Banki starają się przede wszystkim zmniejszyć swoje portfele hipotek w CHF przed wydaniem przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wyroku dotyczącego kwestii waloryzacji kapitału czy przedawnienia roszczeń po stronie kredytodawcy.
Sposób działania banków
Banki podejmują różne taktyki w celu zaoferowania ugody frankowej klientom. Niektóre banki wysyłają propozycje ugody bezpośrednio do klientów, z pominięciem ich pełnomocników prawnych. W ten sposób chcą uniknąć analizy ugody przez adwokatów lub radców prawnych, licząc na to, że kredytobiorcy podpiszą ugody bez dokładnej oceny. Banki wysyłają klientom kilka propozycji ugody w ciągu roku, z każdą kolejną ofertą będącą korzystniejszą od poprzedniej. Eksperci jednak zdecydowanie odradzają podpisywanie ugód bez konsultacji z prawnikiem, zarówno dla klientów, którzy już złożyli pozew, jak i dla tych, którzy wciąż spłacają kredyty na pierwotnych zasadach.
Wartość ugody i ryzyko dla kredytobiorcy
Podpisanie ugody frankowej bez konsultacji z prawnikiem może wiązać się z dużym ryzykiem dla kredytobiorcy. Ugoda może okazać się kosztowna, mimo że teoretycznie jest darmowa. Banki często proponują ugody, które są dalekie od oczekiwań klientów i oferują niewielkie korzyści w porównaniu do pełnego unieważnienia umowy. Dlatego ważne jest, aby kredytobiorcy zawsze konsultowali podpisanie ugody z prawnikiem, niezależnie od tego, czy są już w sporze sądowym z bankiem, czy nie złożyli jeszcze pozwu o nieważność umowy.
Rola pełnomocnika prawnego
Kredytobiorcy powinni natychmiast powiadomić swojego pełnomocnika prawnego, gdy otrzymają propozycję ugody od banku. Konsultacja z prawnikiem jest niezbędna zarówno przed podpisaniem ugody, jak i w celu powiadomienia sądu o tym, że bank chce się zgodzić na ugode. Niewłaściwe postępowanie, takie jak podpisanie ugody bez konsultacji z prawnikiem, może skutkować dużymi kosztami dla kredytobiorcy, np. zwrotem kosztów procesowych przez bank. Ugoda najprawdopodobniej nie będzie już odwracalna po podpisaniu, a kredytobiorca zrzeka się wszelkich roszczeń względem banku dotyczących treści spornej umowy frankowej.
Manipulacje banków
Banki często manipulują klientami, przedstawiając propozycje ugód jako oferty z ograniczonym terminem ważności. Mając na celu zachęcenie kredytobiorcy do szybkiego podpisania ugody, banki twierdzą, że oferta ma ograniczony czas obowiązywania. Jednakże prawdą jest, że banki często przedstawiają kolejne, bardziej korzystne propozycje ugód po odrzuceniu poprzednich. Pierwsza oferta ugody, którą klient otrzymuje na początku sporu sądowego, zazwyczaj jest niekorzystna i niezgodna z oczekiwaniami klienta. Kolejne propozycje, które klient otrzymuje po odrzuceniu pierwszej, są zwykle bardziej korzystne, nawet o około 40% względem pierwotnej oferty.
Odrzucenie ugody a prawomocne unieważnienie umowy
Klienci, którzy uzyskali zabezpieczenie roszczenia i mogą poczekać na prawomocne unieważnienie umowy, powinni odrzucić propozycje ugód banków. Żadna z ofert ugód nie będzie bowiem zbliżona do korzyści, jakie oferuje rozliczenie według teorii dwóch kondykcji już po unieważnieniu umowy w sądzie. Dlatego dla klientów, którzy nie chcą czekać na prawomocny wyrok sądu, zaleca się indywidualne negocjacje warunków ugody w asyście prawnika lub oczekiwanie na lepszą ofertę ze strony banku.
Co zrobić jak bank proponuje ugodę?
Negocjacje ugody z bankiem w przypadku kredytów frankowych są obecnie powszechne w Polsce. Banki wysyłają propozycje ugód klientom na różnych etapach postępowania sądowego, często manipulując terminem ważności tych ofert. Kredytobiorcy powinni jednak zawsze konsultować podpisanie ugody z prawnikiem, aby uniknąć potencjalnych kosztów i niewłaściwych decyzji.
Odrzucenie ugody może być korzystne dla klientów, którzy uzyskali zabezpieczenie roszczenia i mogą poczekać na prawomocne unieważnienie umowy. Wartościowe porady prawnika są niezbędne w procesie negocjacji ugody i podejmowania decyzji dotyczących dalszego sporu sądowego z bankiem.
