List mazalny, mimo swego archaicznego brzmienia, to termin często pojawiający się w kontekście kredytów hipotecznych. Jego znaczenie jest istotne dla osób, które zakończyły spłatę swojego kredytu lub miały go unieważniony – tak jak to bywało w przypadku frankowiczów. Ale czym jest ten dokument i jakie ma znaczenie w procesie wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej? Zgłębmy tę kwestię.
Proces Wykreślania Hipoteki i Rola Listu Mazalnego
Według ustawy o Księgach wieczystych i hipotece, wykreślenie hipoteki polega na dokonaniu wpisu w księdze wieczystej. Ten wpis musi być poparty dokumentem z notarialnie poświadczonym podpisem, a chyba że inne przepisy dopuszczają inną formę.
W kontekście bankowości, dokumenty bankowe – w tym zaświadczenia – mają moc dokumentów urzędowych. Na ich podstawie można dokonać wpisu dotyczącego hipoteki, w tym także jej wykreślenia. Hipoteka wygasa, między innymi, gdy nie istnieje wierzytelność, którą zabezpiecza. Po wygaśnięciu hipoteki, wierzyciel musi podjąć wszelkie działania umożliwiające jej wykreślenie z księgi wieczystej.
To oznacza, że kredytobiorca, który spłacił kredyt, musi zadbać o wykreślenie hipoteki. Z kolei bank ma obowiązek wydać – na żądanie – odpowiedni dokument potwierdzający spłatę kredytu i umożliwiający wykreślenie zabezpieczającej go hipoteki. Tym dokumentem jest właśnie list mazalny, nazywany również kwitem mazalnym.
Wniosek o wydanie listu mazalnego powinien zawierać informacje o spłaconej umowie i obciążonej nieruchomości, wskazując numer księgi wieczystej. Bank, w swoim zaświadczeniu, powinien potwierdzić spłatę zobowiązania, wskazując adresata zaświadczenia, umowę, rodzaj hipoteki i nieruchomość (nr KW).
Wykreślenie Hipoteki po Unieważnieniu Kredytu
List mazalny powinien być sporządzony w formie pisemnej. Forma elektroniczna lub nieopieczętowany dokument nie będą podstawą do wykreślenia hipoteki. Przed złożeniem wniosku do sądu wieczystoksięgowego, kredytobiorca powinien sprawdzić, czy wszystkie dane są zgodne. Wszystkie koszty związane z wykreśleniem hipoteki ponosi kredytobiorca, a wynoszą one 100 złotych.
Jeśli chodzi o sytuacje, gdy kredyt został unieważniony – jak w przypadku kredytów frankowych – kredytobiorca musi dysponować prawomocnym wyrokiem stwierdzającym nieważność kredytu lub prawomocną ugodą. Nie zaleca się inicjowania postępowania na podstawie art. 10 ustawy o Księgach wieczystych i hipotece. To dlatego, że jest to droga na około, prowadząca do stwierdzenia, że treść księgi wieczystej nie odpowiada rzeczywistości, a hipoteka nie istnieje z powodu nieistniejącej umowy z powodu nieuczciwych postanowień.
W praktyce, kredytobiorca dysponujący prawomocnym wyrokiem stwierdzającym nieważność umowy, powinien wystąpić o wydanie listu mazalnego. Może również bezpośrednio załączyć odpowiedni odpis prawomocnego wyroku i na tej podstawie domagać się wykreślenia hipoteki. Hipoteka zabezpiecza dług, a jeżeli ten nie istnieje, to hipoteka również upada z mocy prawa. Dodatkowo, sąd wieczystoksięgowy jest związany rozstrzygnięciem sądu cywilnego unieważniającego umowę kredytu.
