Leszek Czarnecki, reprezentowany przez Romana Giertycha, pozwał Skarb Państwa i VeloBank S.A. za prawie 1,5 mld zł oraz przeprosiny. Pozew związany jest z przejęciem Getin Noble Banku (GNB) w ramach tzw. „Planu Zdzisława” – pomysłu na przejęcie banku za 1 zł, który zdaniem Czarneckiego był próbą szantażu ze strony ówczesnego szefa Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) Marka Ch.
Sprawa sięga 2018 roku, kiedy to Czarnecki ujawnił nagraną rozmowę z Markiem Ch., który miał sugerować możliwość odstąpienia od „Planu Zdzisława” w zamian za korzyści od Czarneckiego. Plan polegał na ogłoszeniu upadłości GNB i przejęciu go za 1 zł przez inny duży bank, który miał dokapitalizować GNB kwotą dwóch miliardów złotych.
W imieniu L. Czarneckiego pozwałem o prawie półtora miliarda złotych oraz przeprosiny VeloBank S.A. i Skarb Państwa za realizację tzw. Planu Zdzisława (przejęcia banku za 1zł) którym szantażował mego Mocodawcę Marek Ch. szef KNF-u żądając łapówki w wysokości 10 mln euro. pic.twitter.com/usp4k2H2uy
— Roman Giertych (@GiertychRoman) April 11, 2023
W październiku 2022 roku Getin Noble Bank został poddany przymusowej restrukturyzacji z powodu słabej pozycji kapitałowej. W wyniku tego procesu zdrowa część GNB trafiła do banku pomostowego VeloBank, nadzorowanego przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny i osiem banków komercyjnych. Kredyty hipoteczne w walutach obcych pozostały w GNB, który stał się bankiem-wydmuszką, a jego akcje zostały umorzone.
Giertych zapowiada, że wkrótce pokażą ścieżkę dołączania się do roszczenia przez akcjonariuszy i obligatariuszy GNB, których zdaniem pozwanego, państwo i VeloBank pozbawiło własności.
Pozew Leszka Czarneckiego, który domaga się odszkodowania w wysokości prawie 1,5 mld zł oraz przeprosin od Skarbu Państwa i VeloBank S.A., może wywołać falę kolejnych roszczeń ze strony byłych akcjonariuszy i obligatariuszy Getin Noble Banku. Wszyscy oni mogą czuć się pokrzywdzeni w wyniku przymusowej restrukturyzacji banku, która doprowadziła do umorzenia akcji i przejęcia zdrowej części GNB przez VeloBank.
Eksperci zastanawiają się, jakie konsekwencje może przynieść ta sprawa dla polskiego sektora bankowego oraz dla samego Skarbu Państwa. W sytuacji, gdyby sąd przyznał rację Czarneckiemu, to mogłoby to otworzyć drogę do kolejnych roszczeń ze strony innych uczestników rynku, którzy czują się poszkodowani przez decyzje KNF oraz innych instytucji nadzorujących sektor finansowy.
Czas pokaże, jak potoczy się sprawa Czarneckiego, ale już teraz można zauważyć, że zainicjowała ona debatę na temat uczciwości procesów restrukturyzacji banków oraz roli państwa w tym zakresie. Czy działania podejmowane przez KNF i Bankowy Fundusz Gwarancyjny były zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, czy też mogły naruszać prawa własności inwestorów? Odpowiedź na to pytanie będzie kluczowa dla dalszego rozwoju sprawy.
W międzyczasie, zarówno Czarnecki, jak i Giertych, będą starali się przekonać sąd oraz opinię publiczną do swojej racji, prezentując dowody i argumenty na rzecz swojej tezy. Wydaje się, że ta sprawa może stać się precedensem, który wyznaczy granice ingerencji państwa w sektor finansowy oraz zasady, jakimi powinno się kierować przy podejmowaniu decyzji dotyczących losów banków.
