W Polsce coraz więcej seniorów staje przed dylematem: rezygnować z pracy, by pobierać emeryturę, czy kontynuować zatrudnienie i stracić świadczenie. Jednak w 2025 roku pojawiła się możliwość łączenia obu tych źródeł dochodu bez konieczności rezygnacji z pracy. Kluczem do tego jest tzw. jednodniowa przerwa w stosunku pracy, która pozwala legalnie pobierać emeryturę i jednocześnie zarabiać. Choć ZUS nie informuje o tym rozwiązaniu głośno, orzeczenie Sądu Najwyższego z czerwca 2023 roku otworzyło nową ścieżkę dla pracujących emerytów, dając im szansę na poprawę sytuacji finansowej bez utraty świadczenia.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co to jest jednodniowa przerwa w pracy? | To formalne rozwiązanie umowy na jeden dzień, które pozwala na legalne rozpoczęcie pobierania emerytury bez zawieszania świadczenia. |
| Jak działa mechanizm według wyroku Sądu Najwyższego? | Sąd uznał, że przerwa między złożeniem wniosku a decyzją ZUS umożliwia wznowienie zatrudnienia bez utraty prawa do emerytury. |
| Jakie korzyści mają firmy zatrudniające seniorów? | Od 2025 r. przedsiębiorstwa otrzymują dofinansowania do wynagrodzeń seniorów oraz ulgi podatkowe wspierające zatrudnienie osób starszych. |
Spis treści:
Najważniejsze fakty: Jak działa „legalny wytrych” dla emerytów?
Podstawą dla nowoczesnego podejścia do jednoczesnego pobierania emerytury i pracy jest wyrok Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2023 roku (sygnatura II USKP 47/22). Orzeczenie to zmieniło interpretację przepisów dotyczących zawieszania emerytur dla osób kontynuujących zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy. Kluczową rolę odgrywa tutaj tzw. jednodniowa przerwa w stosunku pracy, która formalnie przerywa ciągłość zatrudnienia i pozwala uniknąć automatycznego zawieszenia świadczenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Mówiąc prościej, jeśli osoba składająca wniosek o emeryturę rozwiąże umowę o pracę na jeden dzień pomiędzy datą złożenia wniosku a decyzją ZUS, może następnie podpisać nową umowę ze swoim pracodawcą i nadal pobierać świadczenie emerytalne. Przykładowo, senior składa wniosek o emeryturę 14 kwietnia, rozwiązuje umowę na jeden dzień – np. 1 maja – a po otrzymaniu decyzji 5 maja ponownie podejmuje zatrudnienie u tego samego pracodawcy.
W praktyce ta metoda stała się popularna – według danych z początku 2025 roku aż 87% pracodawców stosuje takie rozwiązanie, oferując tzw. „urlopy techniczne” lub inne formy jednodniowych przerw. W efekcie seniorzy mogą korzystać z obu źródeł dochodu jednocześnie bez naruszania prawa.
Statystyki potwierdzają rosnącą aktywność zawodową osób starszych: pod koniec 2024 roku liczba pracujących emerytów przekroczyła 872 tysiące, co stanowi wzrost o ponad połowę względem roku 2015. Wzrost udziału seniorów na rynku pracy ma wymiar zarówno ekonomiczny, jak i społeczny – firmy zyskują dostęp do doświadczonych pracowników, a państwo zmniejsza obciążenia systemu finansowego dzięki aktywizacji zawodowej tej grupy.
Dodatkowo od czerwca 2025 roku obowiązuje nowelizacja ustawy o rynku pracy przewidująca wsparcie finansowe dla przedsiębiorstw zatrudniających seniorów. Firmy mogą liczyć na miesięczne dofinansowanie w wysokości około 2 333 złotych oraz liczne ulgi podatkowe, co czyni zatrudnienie osób po przejściu na emeryturę atrakcyjnym i opłacalnym.
Kontekst: Dlaczego temat stał się aktualny w 2025 r.?
Aktualność tematu „emerytura i praca” wynika przede wszystkim z demograficznych wyzwań Polski oraz zmian w prawie emerytalnym i rynku pracy. Polska stoi przed problemem kurczącej się populacji wieku produkcyjnego – prognozy wskazują spadek o ponad milion osób do końca dekady. W odpowiedzi rząd realizuje strategię aktywizacji zawodowej seniorów, zakładając zwiększenie ich udziału w rynku pracy nawet do poziomu 17% do roku 2027.
W przeszłości regulacje wymagały dłuższej przerwy między zakończeniem zatrudnienia a rozpoczęciem pobierania emerytury – zazwyczaj minimum trzydziestu dni. To ograniczało możliwości firm i seniorów, którzy często tracili cennych pracowników lub musieli rezygnować z dodatkowego dochodu. Nowa interpretacja prawna pozwalająca na jednodniową przerwę zmniejsza bariery i koszty związane ze zmianą statusu pracownika na emeryta.
Porównując lata od 2023 do 2025 można zauważyć wyraźną zmianę podejścia – od restrykcyjnych wymogów po elastyczne rozwiązania dostosowane do potrzeb gospodarki i rynku pracy. W sektorach takich jak opieka zdrowotna czy edukacja obecność aktywnych zawodowo seniorów stanowi istotne wsparcie kadrowe i poprawia jakość usług.
Perspektywy: Szanse i zagrożenia
Zwolennicy aktywizacji zawodowej seniorów podkreślają liczne korzyści płynące z takiego rozwiązania. Po pierwsze, zmniejsza się deficyt Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – według ekspertów ZUS około jedna trzecia wypłacanych obecnie emerytur jest finansowana dopłatami budżetowymi. Zaangażowanie starszych pracowników pomaga ograniczyć ten deficyt poprzez zwiększenie wpływów składkowych i mniejsze obciążenie systemu socjalnego.
Dla przedsiębiorców natomiast obecność doświadczonych pracowników oznacza wzrost efektywności zespołów oraz lepszą organizację pracy. Przykładowo branża IT odnotowuje nawet dwudziestoprocentowy wzrost produktywności zespołów mieszanych wiekowo.
Z drugiej strony pojawiają się głosy krytyczne wskazujące na potencjalne zagrożenia takiego systemu. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na ryzyko ukrytego wydłużenia wieku emerytalnego poprzez zmuszanie osób starszych do dalszej aktywności zawodowej ze względów finansowych lub społecznych presji. Ponadto brak oficjalnej informacji ze strony ZUS o możliwościach jednodniowej przerwy może prowadzić do niejednorodnych praktyk i niepewności prawnej.
Zainteresowania czytelników: Jak skorzystać z mechanizmu?
Dla seniorów zainteresowanych jednoczesnym pobieraniem emerytury i wynagrodzenia przygotowano praktyczny poradnik krok po kroku:
Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku o przyznanie emerytury w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych – najlepiej za pomocą platformy internetowej lub osobiście w oddziale ZUS. Kolejnym etapem jest uzgodnienie z pracodawcą dokładnej daty rozwiązania umowy o pracę na jeden dzień; często wybierany jest dzień wolny od pracy, np. święto państwowe, aby minimalizować utratę dochodu.
Po otrzymaniu pozytywnej decyzji ZUS możliwe jest podpisanie nowej umowy ze swoim dotychczasowym pracodawcą już od następnego dnia po przerwie, zachowując dotychczasowe warunki zatrudnienia. Takie działanie umożliwia legalne pobieranie świadczenia przy jednoczesnym dorabianiu bez limitów dochodowych charakterystycznych dla rencistów.
Na przykład Jan Kowalski, który ukończył 65 lat i zarabia miesięcznie około 6 500 zł brutto, może od maja otrzymywać emeryturę wynoszącą około 3 200 zł (po waloryzacji o 5,5% obowiązującej w 2025 roku) oraz kontynuować swoją pensję bez konieczności jej ograniczania.
Zaskakujące są również dane dotyczące sektora mikroprzedsiębiorstw – niemal połowa z nich zatrudnia osoby powyżej wieku emerytalnego, szczególnie w branżach takich jak usługi księgowe czy consulting. W regionach wiejskich natomiast aż co trzeciemu rolnikowi-emerytowi udaje się dorobić korzystając z ulg podatkowych przewidzianych dla tej grupy zawodowej.
Podsumowanie
Mechanizm jednodniowej przerwy w pracy stał się kluczowym przełomem na polskim rynku pracy w roku 2025. Pozwala on tysiącom seniorów legalnie jednocześnie pobierać emeryturę oraz zarabiać u swojego dotychczasowego pracodawcy bez utraty świadczenia czy obaw o sankcje prawne. Choć rozwiązanie to nie zostało jeszcze szeroko usankcjonowane ustawowo, zdobywa popularność jako sposób na poprawę jakości życia po zakończeniu aktywności zawodowej oraz ułatwienie firmom korzystanie z doświadczenia starszych pracowników.
Dla wielu Polaków oznacza to szansę zachowania znaczącej części dochodu (łącznie nawet ponad 70% poprzednich zarobków), co przekłada się na stabilność finansową i większą niezależność na emeryturze. Jednocześnie warto śledzić rozwój orzecznictwa i ewentualne zmiany legislacyjne, które mogą wpłynąć na trwałość tego korzystnego rozwiązania.
