| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co potwierdziła interpretacja Krajowej Informacji Skarbowej z maja 2025? | Fundacje rodzinne mogą sprzedawać udziały bez podatku CIT, jeśli transakcje mieszczą się w działalności statutowej. |
| Jakie ryzyka wiążą się z nowymi regulacjami? | KIS zapowiedziała analizę transakcji pod kątem sztuczności i nadgorliwości fiskusa wobec fundacji rodzinnych. |
| Jakie korzyści mają przedsiębiorcy z tych zmian? | Nowe przepisy umożliwiają optymalizację podatkową, co sprzyja reinwestycjom i stabilizacji firm rodzinnych. |
W ostatnich latach fundacje rodzinne stały się istotnym elementem polskiego krajobrazu biznesowego. Przypomina to sytuację, gdy nowe narzędzie pozwala na skuteczne zarządzanie majątkiem i planowanie sukcesji, jednocześnie przynosząc wymierne korzyści podatkowe. W maju 2025 roku Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) wydała przełomową interpretację, która umożliwia sprzedaż udziałów przez fundacje rodzinne bez konieczności płacenia podatku CIT. To otwiera przed przedsiębiorcami nowe możliwości optymalizacji finansowej i zwiększa atrakcyjność tego rozwiązania. W niniejszym artykule przedstawimy kluczowe zmiany oraz ich konsekwencje dla rynku, a także praktyczne wskazówki dla zainteresowanych.
Spis treści:
Co zmieniła interpretacja KIS?
12 maja 2025 roku Krajowa Informacja Skarbowa opublikowała ważną interpretację dotyczącą fundacji rodzinnych, która dotyczy przede wszystkim zwolnienia ze podatku CIT przy sprzedaży udziałów. Decyzja ta została wydana na przykładzie fundacji „XYZ”, która w kwietniu tego samego roku sprzedała 30% udziałów w spółce technologicznej za kwotę 50 milionów złotych. Dzięki uznaniu tej transakcji za mieszczącą się w katalogu działalności statutowej fundacji, uniknięto zapłaty standardowego podatku CIT w wysokości 19%, co oznacza oszczędność rzędu 9,5 miliona złotych.
Działalność statutowa fundacji rodzinnej obejmuje przede wszystkim zarządzanie majątkiem rodzinnym oraz realizację celów określonych w statucie, takich jak wspieranie członków rodziny czy inwestowanie środków zgodnie z przyjętymi zasadami. Interpretacja KIS podkreśliła, że sprzedaż udziałów jest uzasadniona ekonomicznie i mieści się w ramach takiej działalności, o ile nie ma charakteru jednorazowej spekulacji.
Od momentu wejścia w życie ustawy o fundacjach rodzinnych w 2023 roku powstało już ponad 3 tysiące takich podmiotów. Ponad 45% z nich zarządza aktywami przekraczającymi wartość 10 milionów złotych. Według danych z 2024 roku, fundacje rodzinne uczestniczyły aż w 17% transakcji M&A realizowanych na polskim rynku, szczególnie aktywne są one w sektorach IT oraz farmaceutycznym. To pokazuje rosnące znaczenie tych struktur jako narzędzi do zarządzania kapitałem i sukcesją biznesową.
Jakie są konsekwencje dla rynku?
Wprowadzone zmiany znacząco zwiększają atrakcyjność fundacji rodzinnych jako instrumentu optymalizacji podatkowej dla przedsiębiorców. Firmy doradcze takie jak PwC czy EY odnotowały od kwietnia 2025 roku wzrost zapytań dotyczących zakładania i wykorzystania fundacji rodzinnych o około 30%. To świadczy o rosnącym zainteresowaniu tym rozwiązaniem jako sposobem na efektywne zarządzanie majątkiem oraz minimalizowanie kosztów podatkowych.
Jednak wraz ze wzrostem popularności pojawiają się również obawy związane z nadgorliwością organów skarbowych. Krajowa Informacja Skarbowa zapowiedziała dokładną analizę około 200 przypadków transakcji dokonanych przez fundacje rodzinne w latach 2024–2025 pod kątem potencjalnych nadużyć oraz sztucznego konstruowania operacji. Organy podatkowe zwracają uwagę na konieczność wykazania ekonomicznego uzasadnienia działań oraz zgodności z działalnością statutową.
Kontekst i perspektywy
Ostatnie wydarzenia na tle decyzji
W marcu 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził zgodność polskich regulacji dotyczących fundacji rodzinnych z dyrektywą ATAD dotyczącą przeciwdziałania unikaniu opodatkowania. To orzeczenie umocniło pozycję fundacji jako legalnego narzędzia planowania podatkowego oraz zabezpieczania majątku.
Obserwowany jest również dynamiczny rozwój tzw. „family office” – instytucji zarządzających majątkiem rodzin przedsiębiorców. Według raportu Deloitte z 2025 roku około 60% fundacji inwestuje aktywnie w startupy lub nieruchomości, rozszerzając zakres swojej działalności poza tradycyjną ochronę majątku.
Porównując obecną sytuację z latami wcześniejszymi, warto zauważyć, że po zmianach prawa podatkowego dotyczących holdingów w latach 2022–2023 ich liczba spadła aż o 40%. Fundacje rodzinne stały się więc atrakcyjną alternatywą dla przedsiębiorców poszukujących efektywnych rozwiązań strukturalnych.
Przeciwstawne opinie i przyszłe skutki
Społeczna debata na temat nowych możliwości wykorzystywania fundacji rodzinnych jest podzielona. Zwolennicy, reprezentowani między innymi przez Konfederację Lewiatan, wskazują na szansę zwiększenia konkurencyjności polskich firm wobec niemieckiego Mittelstandu poprzez efektywniejsze zarządzanie kapitałem i sukcesją.
Z kolei krytycy ostrzegają przed ryzykiem nadużyć – mechanizmy te mogą służyć do transferu zysków za granicę lub unikania opodatkowania bez rzeczywistej substancji ekonomicznej. Brakuje według nich odpowiednich klauzul chroniących przed sztucznym kreowaniem transakcji.
Analitycy przewidują krótkoterminowy wzrost wycen spółek rodzinnych na rynku wtórnym nawet o około 15% do końca 2025 roku. Jednak już jesienią Ministerstwo Finansów planuje konsultacje dotyczące ewentualnej nowelizacji ustawy o fundacjach rodzinnych, co może wpłynąć na dalsze kształtowanie ram prawnych tej instytucji.
Czego to dotyczy? Zainteresowania czytelnika
Dla przedsiębiorców nowe regulacje oznaczają konkretne oszczędności podatkowe oraz możliwość reinwestowania zaoszczędzonych środków na rozwój firmy lub ekspansję zagraniczną. Fundacje rodzinne stają się więc narzędziem nie tylko ochrony majątku, ale także aktywnego wspierania strategii biznesowych.
Dla konsumentów i społeczeństwa stabilność firm rodzinnych jest równie ważna – odpowiadają one za około 25% PKB Polski. Ich długofalowa stabilność przekłada się na mniejsze ryzyko zwolnień pracowników oraz pozytywny wpływ na lokalne społeczności.
Warto także zauważyć ciekawy aspekt społeczny: fundacje rodzinne coraz częściej angażują się w finansowanie projektów społecznych czy stypendiów edukacyjnych – w samym 2024 roku przeznaczyły na ten cel około 120 milionów złotych.
Ciekawe fakty i pułapki
Mimo wielu zalet korzystania z fundacji rodzinnych istnieją pułapki prawne wymagające ostrożności. Przykładowo sprzedaż udziałów dokonana w ciągu sześciu miesięcy od ich nabycia wymaga udowodnienia przed KIS, że nie była to jednorazowa spekulacja lecz działanie wpisujące się w cel gospodarczy i statutowy fundacji. W praktyce tylko około 12% fundacji podejmuje takie ryzykowne szybkie transakcje.
Innym wyzwaniem jest konieczność wykazania rzeczywistego celu ekonomicznego transakcji – organy skarbowe bacznie obserwują operacje finansowe przeprowadzane przez fundacje w kontekście ich zgodności z ustawą i zasadami unikania sztucznych konstrukcji optymalizacyjnych.
Z drugiej strony dynamiczny wzrost liczby fundacji (ponad 3 tysiące od początku obowiązywania ustawy) oraz ich rola jako inwestorów kapitałowych pokazują potencjał tych podmiotów do kształtowania polskiej gospodarki poprzez inwestycje m.in. w zieloną energię czy sektor technologiczny.
Podsumowując, interpretacja KIS z maja 2025 roku stanowi ważny krok w rozwoju systemu prawnego dotyczącego zarządzania majątkiem rodzinnym i optymalizacji podatkowej. Przedsiębiorcy powinni jednak uważnie monitorować zmiany legislacyjne oraz stosować praktyczne porady ekspertów, aby uniknąć ryzyka związanych z nadgorliwością organów podatkowych. Fundacje rodzinne jawią się dziś jako nowoczesne narzędzie wspierające rozwój firm i stabilność gospodarczą Polski, ale ich dalsza rola będzie zależała od równowagi między innowacją a transparentnością działań.
