Polska umacnia swoją pozycję kluczowego dostawcy gazu ziemnego dla Ukrainy dzięki trzeciej w 2025 roku umowie zawartej między PKN Orlen a ukraińskim Naftogazem. Porozumienie przewiduje dostawę 100 mln m³ gazu z amerykańskich źródeł LNG, co łącznie z poprzednimi kontraktami daje 300 mln m³ surowca. Gaz dociera do Ukrainy przez terminal LNG w Świnoujściu oraz krajową infrastrukturę przesyłową, co znacząco wzmacnia bezpieczeństwo energetyczne regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Umowa ma również wymiar geopolityczny, wspierając dywersyfikację źródeł energii i redukcję zależności od rosyjskiego gazu.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co obejmuje trzecia umowa Orlen-Naftogaz? | Dostawę 100 mln m³ gazu LNG z USA na rzecz Ukrainy, realizowaną przez polską infrastrukturę. |
| Jaką rolę pełni terminal LNG w Świnoujściu? | Terminal regazyfikuje importowany LNG, umożliwiając przesył gazu do Ukrainy przez Polskę. |
| Jakie korzyści przynosi umowa dla bezpieczeństwa energetycznego Ukrainy? | Redukuje zależność od rosyjskiego gazu i zapewnia stabilne dostawy surowca na najbliższe lata. |
Spis treści:
Najważniejsze fakty
24 kwietnia 2025 roku PKN Orlen podpisał trzecią umowę z ukraińskim Naftogazem na dostawę kolejnych 100 mln m³ gazu ziemnego. Tym samym całkowity wolumen kontraktów osiągnął 300 mln m³ surowca pozyskanego z amerykańskich źródeł LNG, co stanowi istotny element zabezpieczenia energetycznego Ukrainy na nadchodzący okres. Gaz jest dostarczany do Polski drogą morską i regazyfikowany w terminalu LNG w Świnoujściu, skąd trafia do ukraińskiej sieci przesyłowej za pośrednictwem polskiej infrastruktury. Umowy są efektem memorandum podpisanego już 7 marca 2025 roku i potwierdzają rosnącą rolę Orlenu jako regionalnego dostawcy energii.
W negocjacjach uczestniczyli kluczowi przedstawiciele obu spółek – Robert Soszyński, wiceprezes Orlenu ds. operacyjnych, oraz Roman Chumak, p.o. prezesa Naftogazu. Dostawy pokrywają około 7,5% rocznego zapotrzebowania Ukrainy na gaz, a szczególnie istotne jest to w kontekście sezonów przejściowych oraz przygotowań do zimy. Z punktu widzenia Polski to także szansa na rozwój sektora eksportowego – przychody z kontraktów przekładają się na istotny wzrost obrotów segmentu gazowego Orlenu.
Kontekst
Współpraca pomiędzy Orlenem a Naftogazem ma swoje początki w memorandum podpisanym na początku marca tego roku, które zakładało stopniowe zwiększanie dostaw gazu ziemnego do Ukrainy poprzez polską infrastrukturę. Od momentu rozpoczęcia tej współpracy zakres importowanych wolumenów systematycznie rośnie, wpisując się w szerszy trend dywersyfikacji źródeł energii w Europie Środkowo-Wschodniej.
Od inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku kraje regionu intensywnie ograniczają zależność od rosyjskiego gazu – udział tego surowca spadł z niemal 90% do poniżej 15%. Jednocześnie zwiększa się znaczenie importu LNG oraz rozbudowy infrastruktury regazyfikacyjnej. Terminal LNG w Świnoujściu dzięki inwestycjom zwiększył moce przerobowe do ponad 8 mld m³ rocznie, a Polska dodatkowo korzysta z mocy litewskiego terminala w Kłajpedzie.
Ukraina konsekwentnie integruje swój rynek gazowy z Unią Europejską – udział importu z państw członkowskich wzrósł od 2023 roku do ponad 65%. Wcześniej większość surowca pochodziła bezpośrednio lub pośrednio z Rosji. Obecne umowy Orlen-Naftogaz wpisują się więc nie tylko w wymiar ekonomiczny, ale także w politykę bezpieczeństwa energetycznego całego regionu.
Perspektywy
Eksperci rynku energetycznego oceniają umowy jako istotny krok naprzód dla pozycji Polski jako hubu gazowego Europy Środkowo-Wschodniej. Według analiz Instytutu Jagiellońskiego tranzyt gazu do Ukrainy może wzrosnąć nawet do kilku miliardów metrów sześciennych rocznie do końca dekady, co otworzy nowe możliwości dla rozwoju infrastruktury i handlu surowcem.
Z drugiej strony pojawiają się wyzwania związane z kosztami i stabilnością cen dostaw LNG. Cena amerykańskiego gazu jest zwykle wyższa niż ta dostępna bezpośrednio z norweskich czy europejskich źródeł, co może wpływać na ostateczne koszty dla odbiorców końcowych na Ukrainie i potencjalnie ograniczać skalę dalszych zamówień.
Politycznie umowy wzmacniają strategiczne partnerstwo polsko-ukraińskie i zmieniają mapę regionalnych powiązań energetycznych. Jednak rynek stoi przed konkurencją ze strony planowanych inwestycji takich jak gazociąg Barcelona-Lyon (MidCat), który miałby umożliwić alternatywne kierunki dostaw do Europy Środkowej i Wschodniej.
Zainteresowania czytelnika
Dla przeciętnego obywatela zarówno Polski, jak i Ukrainy, umowa Orlen-Naftogaz niesie konkretne korzyści związane przede wszystkim ze stabilnością dostaw i cen energii. Dywersyfikacja źródeł ogranicza ryzyko nagłych wzrostów cen wynikających ze spekulacji lub kryzysów geopolitycznych, co może przełożyć się na niższe rachunki za ogrzewanie czy produkcję przemysłową w kolejnych latach.
Ważna jest także rola polskiej infrastruktury magazynowej oraz terminali LNG jako buforów bezpieczeństwa energetycznego – ich wykorzystanie pozwala sprawnie reagować na zmiany popytu i ewentualne zakłócenia dostaw. Co ciekawe, część zakupionego gazu pochodzi z kontraktów odsprzedanych przez Cheniere Energy – dzięki negocjacjom Orlenu możliwe było uzyskanie rabatu rzędu 20% poprzez rozliczenia w złotówkach zamiast dolarów.
Dzięki tym mechanizmom obywatele mogą oczekiwać większej przewidywalności rynku energii oraz wsparcia dla rozwoju gospodarczego regionu.
Podsumowanie
Umowy między Orlenem a Naftogazem to ważny krok w budowaniu nowej architektury bezpieczeństwa energetycznego Europy Środkowo-Wschodniej. Polska staje się nie tylko eksporterem gazu ziemnego do swojego sąsiada, ale również regionalnym liderem transformacji energetycznej i dywersyfikacji źródeł paliw kopalnych. Dla Ukrainy oznacza to stabilniejszy dostęp do surowca pochodzącego spoza Rosji oraz większą niezależność polityczną i ekonomiczną.
Przyszłość współpracy będzie zależała od zdolności obu krajów do utrzymania konkurencyjności cenowej i rozwoju infrastruktury przesyłowej. Warto śledzić dalsze kroki Orlenu i Naftogazu, ponieważ ich partnerstwo może znacząco przemodelować układ sił na rynku energetycznym całej Europy.
