Prezydent Donald Trump potwierdził w kwietniu 2025 roku, że nie planuje zwalniać Jerome’a Powella z funkcji prezesa Rezerwy Federalnej (Fed), jednocześnie domagając się obniżki stóp procentowych. Ta decyzja wywołała natychmiastową reakcję na rynkach finansowych, podkreślając, jak bardzo polityka monetarna USA wpływa na codzienne finanse Amerykanów. W świetle rosnących napięć między Białym Domem a Fed oraz trwających wojen handlowych, obniżka stóp procentowych staje się kluczowym tematem dla gospodarki w 2025 roku.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Jakie są najważniejsze fakty dotyczące obniżki stóp procentowych w 2025 roku? | Trump potwierdził brak zamiaru zwolnienia Powella, ale zażądał obniżek, co wywołało wzrost indeksów giełdowych i dolara. |
| Jak decyzje Trumpa o stopach procentowych wpłyną na rynek hipoteczny w USA w 2025? | Obniżka stóp może zmniejszyć raty kredytów zmiennych nawet o 45 dolarów miesięcznie na każde 100 tys. długu. |
| Jakie są konsekwencje politycznej presji na Rezerwę Federalną dla globalnego systemu finansowego w 2025? | Eksperci ostrzegają, że ingerencje polityczne mogą zwiększyć inflację i destabilizować rynki finansowe na całym świecie. |
Spis treści:
Jakie są najważniejsze fakty dotyczące obniżki stóp procentowych ogłoszonej przez Trumpa?
22 kwietnia 2025 roku prezydent Donald Trump podczas ceremonii zaprzysiężenia Paula Atkinsa na stanowisko przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (SEC) oświadczył, że nie zamierza zwalniać Jerome’a Powella z funkcji prezesa Fed. Jednakże podkreślił potrzebę aktywniejszego podejścia banku centralnego do obniżania stóp procentowych. Jego słowa natychmiast wpłynęły na rynki – kontrakty terminowe na indeks S&P 500 wzrosły o 1,8%, a dolar umocnił się o 0,6% względem koszyka walut głównych partnerów handlowych.
Trump uzasadnia swoją prośbę danymi makroekonomicznymi: zauważył spadek cen energii o 12% od początku roku oraz redukcję cen żywności o ponad 7%, z rekordowym spadkiem cen jaj aż o 69%. Dodatkowo wskazał na stabilną inflację na poziomie około 3,1% oraz silny rynek pracy, gdzie w marcu przybyło aż 228 tys. nowych miejsc pracy – wynik przekraczający prognozy o blisko 90 tys. miejsc.
Eksperci z RBC Capital Markets wskazują jednak, że opóźnianie decyzji o cięciach stóp może hamować tempo wzrostu gospodarczego nawet o 0,3% kwartalnie. Obecny spread między rentownością obligacji dwuletnich a stopą Fed wynosi około 1,25 punktu procentowego, co oznacza oczekiwania rynku na szybsze luzowanie polityki monetarnej.
Jaki jest kontekst historyczny i ekonomiczny konfliktu Trumpa z Rezerwą Federalną?
Relacje pomiędzy Donaldem Trumpem a Jerome’em Powellem są napięte od czasu pierwszej kadencji prezydenta. Już wtedy Trump krytykował podwyżki stóp procentowych jako hamujące rozwój gospodarczy. W kwietniu tego roku sytuacja eskalowała do publicznych ataków i gróźb zwolnienia szefa Fed, określanego przez prezydenta jako „wielki frajer”. Jednak prawo jasno precyzuje, że prezesa banku centralnego można usunąć tylko za niedopełnienie obowiązków, co rodziło spór prawny między Białym Domem a instytucją.
Do tego dochodzą skutki toczącej się wojny handlowej ze szczególnym uwzględnieniem Chin – amerykańskie cła sięgające nawet 125% na chińskie towary oraz dodatkowe podatki od importu z UE skutkują wzrostem inflacji i spadkiem eksportu rolniczego do Chin o blisko 17%. Jerome Powell ostrzega przed groźbą stagflacji – jednoczesnym wzrostem cen i spowolnieniem gospodarczym.
Historycznie podobna presja polityczna miała miejsce za prezydentury Richarda Nixona w latach 70., kiedy naciski na bank centralny doprowadziły do dekady wysokiej inflacji. Analogicznie obecne wydarzenia mogą mieć dalekosiężne skutki dla stabilności amerykańskiej gospodarki.
Jakie perspektywy niosą ze sobą nadchodzące decyzje Fed dotyczące stóp procentowych?
Eksperci mają podzielone opinie co do wpływu politycznych nacisków na niezależność Rezerwy Federalnej. Blake Gwinn z RBC Capital Markets ostrzega: „Każda ingerencja polityczna to cios dla fundamentów globalnego systemu finansowego”. Z kolei Jay Hatfield z Infrastructure Capital Advisors zgadza się z potrzebą cięć stóp, lecz przestrzega przed destabilizacją rynku wywołaną groźbami i niepewnością.
Prawnicy wskazują też na możliwe konsekwencje prawne próby usunięcia Powella bez formalnej przyczyny, powołując się na precedens Sądu Najwyższego USA z lat trzydziestych XX wieku. W krótkim terminie przewiduje się obniżkę stóp o około 25 punktów bazowych podczas majowego posiedzenia Fed. Morgan Stanley prognozuje dalsze cięcia nawet do 75 punktów bazowych do końca roku ze względu na ryzyka związane z wojną handlową.
Te działania mogą przełożyć się m.in. na spadek oprocentowania kredytów hipotecznych do poziomu około 5,8%, co ma ogromne znaczenie dla rynku nieruchomości i konsumentów indywidualnych.
W jaki sposób obniżka stóp procentowych wpłynie na życie przeciętnego Amerykanina?
Dla posiadaczy kredytów hipotecznych zmiana stóp może oznaczać realne oszczędności – raty kredytów ze zmiennym oprocentowaniem mogą spaść nawet o około 45 dolarów miesięcznie przy pożyczce wynoszącej sto tysięcy dolarów. Jednocześnie jednak utrzymujące się cła powodują wzrost cen elektroniki użytkowej o kilkanaście procent do końca roku, co może ograniczać korzyści płynące z tańszego kredytu.
Zaskakujące jest też oddziaływanie tych decyzji na sektor rolniczy – amerykańscy farmerzy stracili blisko 24 miliardy dolarów z powodu chińskich ceł odwetowych, co podniosło ceny mięsa wołowego o około 6%. Z drugiej strony spadek wartości dolara zwiększył konkurencyjność eksportu technologicznego, przynosząc firmom takim jak Apple dodatkowe miliardy dolarów kwartalnie.
Długoterminowo historyczne dane ostrzegają przed ryzykiem wzrostu inflacji i utraty siły nabywczej gospodarstw domowych nawet o kilka tysięcy dolarów rocznie przy powtarzających się ingerencjach politycznych w niezależność banku centralnego.
Co to oznacza dla amerykańskich konsumentów i przyszłości polityki monetarnej?
Ostatnie deklaracje Donalda Trumpa to tylko chwilowe złagodzenie retoryki wobec Jerome’a Powella i Rezerwy Federalnej. Presja polityczna pozostaje silna i zapowiada dalsze napięcia wokół kierunku polityki monetarnej USA. Dla zwykłych Amerykanów oznacza to konieczność uważnego śledzenia zmian stóp procentowych oraz ich wpływu nie tylko na raty kredytowe czy ceny dóbr konsumpcyjnych, ale także szerzej – na stabilność całej gospodarki.
Niezależność instytucji takich jak Fed jest fundamentem bezpieczeństwa ekonomicznego kraju i ochrony wolności indywidualnej przed krótkoterminowymi interesami politycznymi. Jak podkreśla Daniel Russel z Asia Society Policy Institute: „Prawdziwa bitwa o stopy procentowe dopiero się zaczyna”. To również sygnał dla obywateli do pogłębiania wiedzy finansowej jako narzędzia ochrony przed nieprzewidywalnymi skutkami politycznych interwencji.
W efekcie zapowiedź obniżki stóp procentowych przez Donalda Trumpa wprowadza ważny zwrot w amerykańskiej polityce monetarnej w roku 2025. Decyzja ta będzie miała szerokie konsekwencje zarówno dla rynków finansowych, jak i codziennych portfeli milionów konsumentów.
