| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Kto w 2025 roku może liczyć na zwolnienie z abonamentu RTV? | Osoby powyżej 75 lat, seniorzy z dochodem poniżej 4090,86 zł brutto, osoby niepełnosprawne oraz bezrobotni zarejestrowani. |
| Jak sprawdzić czy kwalifikuję się do zwolnienia z abonamentu RTV w 2025 roku? | Trzeba porównać swój dochód z nowym progiem i złożyć odpowiednie dokumenty w placówce Poczty Polskiej lub online. |
| Jakie zmiany czekają abonament RTV od 2026 roku? | Planowane jest zastąpienie abonamentu obowiązkową opłatą audiowizualną pobieraną od wszystkich dorosłych z wyłączeniami. |
Czy wiesz, że w kwietniu i maju 2025 roku znacznie więcej osób może nie płacić abonamentu RTV? Dzięki nowym regulacjom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego rozszerzono grupę uprawnionych do zwolnień. W artykule wyjaśniamy, kto dokładnie korzysta ze zmian, jak sprawdzić czy kwalifikujesz się do zwolnienia oraz jakie są perspektywy finansowania mediów publicznych na najbliższe lata.
Spis treści:
Rozszerzone kryteria zwolnień w 2025 roku
W 2025 roku próg dochodowy uprawniający do zwolnienia z abonamentu RTV wynosi dokładnie 4090,86 zł brutto miesięcznie. Jest to połowa przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za rok poprzedni, które wyniosło 8181,72 zł. W porównaniu do limitu obowiązującego w 2024 roku (3577,74 zł) oznacza to wzrost o ponad 14%. Ta zmiana pozwala objąć ulgą znacząco większą liczbę osób, zwłaszcza seniorów o niższych emeryturach.
Automatyczne zwolnienie przysługuje osobom powyżej 75. roku życia bez względu na wysokość dochodu. Oprócz nich prawo do zwolnienia mają także osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub I grupę inwalidzką, inwalidzi wojenni i wojskowi oraz bezrobotni zarejestrowani w urzędach pracy. Beneficjenci pomocy społecznej również mogą skorzystać ze zwolnienia.
Aby skorzystać z ulgi, zainteresowani powinni złożyć oświadczenie o spełnianiu warunków wraz z decyzją ZUS potwierdzającą wysokość emerytury oraz dowodem osobistym. Dokumenty te należy dostarczyć do placówki Poczty Polskiej – to właśnie tam realizowany jest proces rejestracji i rozpatrywania wniosków o zwolnienie. Zwolnienie zaczyna obowiązywać od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia kompletnej dokumentacji.
Kontekst historyczny i ewolucja przepisów
Abonament RTV ma swoje początki już w latach powojennych – został wprowadzony w Polsce w 1946 roku jako opłata radiowa na rzecz rozwoju mediów publicznych. Obecny kształt prawny reguluje ustawa przyjęta w 2005 roku, która wraz z nowelizacją w 2015 roku zmieniła zasady rejestracji odbiorników radiowo-telewizyjnych poprzez domniemanie ich posiadania.
Mimo tych regulacji jedynie około jedna trzecia Polaków regularnie płaci abonament RTV. To powoduje znaczne straty dla finansowania mediów publicznych – roczne niedobory szacuje się na kilka miliardów złotych. W ostatnich latach system ulegał kilku zmianom: podwyższono stawki opłat, wdrożono elektroniczny system rejestracji odbiorników oraz co roku aktualizowano kryteria zwolnień dochodowych zgodnie ze wskaźnikami średnich zarobków.
Dane porównawcze i skutki społeczne
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że średnia emerytura brutto w Polsce na rok 2025 wynosi około 3516,95 zł. Oznacza to, że większość seniorów – aż około 68% – mieści się poniżej nowego progu dochodowego uprawniającego do zwolnienia. Jednak aż około 42% osób uprawnionych nie korzysta ze zwolnień, najczęściej przez brak wiedzy lub trudności formalne.
Kary za nieuiszczenie opłaty potrafią być dotkliwe – wynoszą nawet kilkaset złotych za każdy odbiornik. W ubiegłym roku Urząd Skarbowy odzyskał ponad 22 miliony złotych zaległości abonamentowych, a rekordowy dług jednego dłużnika przekroczył kwotę niemal 187 tysięcy złotych. To pokazuje skalę problemu egzekucji należności i presji na osoby unikające płatności.
Perspektywy likwidacji abonamentu
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zapowiedziało reformę systemu finansowania mediów publicznych od 2026 roku poprzez zastąpienie obecnego abonamentu obowiązkową opłatą audiowizualną. Nowa opłata ma być stała i wynosić około 9 zł miesięcznie dla każdego dorosłego obywatela.
Opłata będzie pobierana automatycznie wraz z rocznym rozliczeniem podatkowym PIT, co ma uprościć system i zwiększyć jego efektywność. Zwolnienia przewidziano dla osób o niskich dochodach oraz studentów do ukończenia 26 lat. Eksperci wskazują jednak na potencjalne ryzyko wzrostu obciążeń finansowych gospodarstw domowych, które będą musiały płacić tę opłatę niezależnie od liczby posiadanych odbiorników.
Stanowiska interesariuszy
Poczta Polska podkreśla konieczność dalszej digitalizacji procesu składania dokumentów o zwolnienie z abonamentu RTV. Ułatwienia te są szczególnie ważne dla seniorów i osób starszych mających trudności ze sprawami online.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji broni obecnego modelu finansowania mediów publicznych, wskazując że abonament stanowi około 80% środków przeznaczanych na produkcję programów edukacyjnych i kulturalnych dostępnych dla wszystkich obywateli Polski.
Z kolei organizacje pozarządowe zajmujące się prawami konsumentów alarmują o cyfrowym wykluczeniu części społeczeństwa starszego wiekiem oraz konieczności edukacji finansowej by zwiększyć świadomość uprawnień dotyczących zwolnień.
Zmiany te wpisują się więc zarówno w kontekst społeczno-ekonomiczny jak i technologiczny kraju, wymagając współpracy różnych instytucji dla zapewnienia sprawiedliwego dostępu do mediów publicznych.
Podsumowanie
Rok 2025 przynosi istotne rozszerzenie kryteriów zwolnień z abonamentu RTV – przede wszystkim dzięki podniesieniu progu dochodowego oraz utrzymaniu automatycznych ulg dla seniorów i osób niepełnosprawnych. To ważny krok ku większej sprawiedliwości społecznej i dostosowaniu przepisów do realiów ekonomicznych obywateli. Jednocześnie jednak wiele osób nie korzysta jeszcze ze swoich praw ze względu na bariery informacyjne i administracyjne.
W perspektywie nadchodzącej reformy systemu finansowania mediów publicznych kluczowe będzie znalezienie równowagi pomiędzy potrzebą stabilnego budżetu a ochroną najuboższych gospodarstw domowych przed nadmiernym obciążeniem fiskalnym. Sprawdź już dziś, czy możesz skorzystać ze zwolnienia i zaoszczędzić na opłatach za media publiczne – twoje prawa są ważne!
