| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co zawiera ostrzeżenie GIS dotyczące batonów BioTechUSA? | GIS wycofuje 13 partii batonów bezglutenowych BioTechUSA z powodu wykrycia glutenu powyżej dopuszczalnego poziomu. |
| Jakie zagrożenia niesie spożycie glutenu dla osób z celiakią? | Gluten uszkadza jelita, zaburza wchłanianie i powoduje reakcje immunologiczne u osób z celiakią i nietolerancją glutenu. |
| Jak działa system RASFF i jaka jest rola GIS? | RASFF umożliwia szybkie ostrzeganie o zagrożeniach żywnościowych, a GIS wdraża działania ochronne na rynku polskim. |
Dieta bezglutenowa stanowi podstawę zdrowia dla osób cierpiących na celiakię oraz nietolerancję glutenu. Właściwe oznaczenia produktów są kluczowe, aby uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych. W kwietniu 2025 roku Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) wydał ostrzeżenie dotyczące kilku partii batonów bezglutenowych marki BioTechUSA, w których wykryto obecność glutenu przekraczającą dopuszczalne normy. To ważne wydarzenie nie tylko dla konsumentów przestrzegających diety bezglutenowej, ale również dla całej branży spożywczej, która musi zapewnić bezpieczeństwo produktów. W niniejszym artykule przedstawiamy szczegółową analizę tego ostrzeżenia, kontekst historyczny podobnych incydentów oraz regulacje gwarantujące bezpieczeństwo żywności bezglutenowej.
Spis treści:
Szczegółowa analiza ostrzeżenia GIS
W ostatnim komunikacie GIS poinformował o wycofaniu z rynku 13 partii batonów proteinowych BioTechUSA oznaczonych jako bezglutenowe. Produkty te, dostępne w różnych smakach, m.in. pistacjowym i kokosowym, posiadały numery partii wskazujące na datę ważności do marca 2026 roku. Wykryto w nich gluten przekraczający dopuszczalny limit 20 mg/kg, co stanowi naruszenie obowiązujących norm bezpieczeństwa żywnościowego.
Obecność glutenu w produktach przeznaczonych dla osób na diecie bezglutenowej to problem o istotnym znaczeniu zdrowotnym. Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną, w której gluten powoduje uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego. Nawet niewielkie ilości tej substancji mogą wywołać reakcje immunologiczne prowadzące do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych i poważnych dolegliwości. Nietolerancja glutenu i alergia na pszenicę również narażają osoby dotknięte tymi schorzeniami na ryzyko poważnych objawów po spożyciu nieodpowiednich produktów.
GIS współpracuje z producentem oraz dystrybutorami w celu monitorowania procesu wycofywania skażonych batoników z rynku. Jednocześnie apeluje do konsumentów o sprawdzanie numerów partii oraz zwracanie uwagi na komunikaty dotyczące bezpieczeństwa żywności. Wczesna reakcja i edukacja są kluczowe dla minimalizacji skutków takiego incydentu.
Kontekst historyczny i przegląd podobnych przypadków
Opisany przypadek nie jest pierwszym tego typu zdarzeniem w Polsce. W październiku 2024 roku GIS wydał podobne ostrzeżenie dotyczące płatków owsianych firmy Bezgluten Sp. z.o.o., które również wykazały obecność glutenu przekraczającą normy. Źródłem problemu okazał się surowiec od dostawcy zewnętrznego, co podkreśla istotę kontroli całego łańcucha dostaw.
Między rokiem 2021 a 2025 odnotowano kilka innych przypadków wycofania produktów bezglutenowych ze względu na skażenie glutenem lub fałszywe deklaracje na etykietach. Przykładem jest mąka kukurydziana LYOFOOD oraz produkty gotowe jak „jajecznica meksykańska”. W ramach europejskiej operacji OPSON IX zatrzymano także duże partie nielegalnej żywności fałszującej oznaczenia „bezglutenowe”. Takie incydenty pokazują, że pomimo zaostrzonych regulacji problem kontaminacji krzyżowej nadal występuje.
Ramy regulacyjne i rola GIS
System RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed) odgrywa kluczową rolę w monitorowaniu bezpieczeństwa żywności na terenie Unii Europejskiej. Dzięki niemu informacje o wykrytych zagrożeniach trafiają do odpowiednich instytucji państw członkowskich niemal natychmiast po ich ujawnieniu. W przypadku batonów BioTechUSA alert został zgłoszony przez węgierską stronę, co pozwoliło GIS na szybkie wdrożenie działań zapobiegawczych na rynku polskim.
Zgodnie z unijnymi przepisami produkty określane jako „bezglutenowe” muszą zawierać mniej niż 20 mg glutenu na kilogram produktu. Standard ten reguluje rozporządzenie nr 828/2014 UE i jest podstawą prawidłowego oznakowania żywności dla osób z celiakią i nietolerancją glutenu. Przekroczenie tych norm przez partie batonów BioTechUSA wskazuje na niedociągnięcia w procesach kontroli jakości lub w zarządzaniu ryzykiem kontaminacji krzyżowej.
Wyzwania dla producentów i wpływ na rynek
BioTechUSA to jedna z dynamiczniej rozwijających się marek suplementów diety i produktów zdrowotnych w Europie Środkowej. Firma oferuje szeroki asortyment produktów bezglutenowych skierowanych do osób aktywnych fizycznie oraz dbających o zdrowie. Ujawnienie obecności glutenu w ich batonach może negatywnie wpłynąć na reputację marki oraz osłabić zaufanie konsumentów do całej kategorii produktów bezglutenowych.
Produkcja żywności bezglutenowej wymaga stosowania oddzielnych linii technologicznych lub rygorystycznego zabezpieczenia przed kontaminacją krzyżową surowców. Import składników od dostawców zewnętrznych zwiększa ryzyko skażeń, dlatego coraz częściej eksperci rekomendują wdrażanie zaawansowanych technologii śledzenia pochodzenia surowców, takich jak blockchain. Takie rozwiązania mogą ograniczyć ryzyko błędów i zwiększyć transparentność procesu produkcyjnego.
Jak chronić się przed zagrożeniem? Porady dla konsumentów
Konsumenci stosujący dietę bezglutenową powinni być szczególnie ostrożni przy wyborze produktów spożywczych. Ważne jest regularne śledzenie komunikatów GIS oraz zwracanie uwagi na numery partii i daty ważności kupowanych produktów, nawet jeśli pochodzą od znanych producentów.
Edukacja dotycząca diety bezglutenowej pomaga lepiej rozumieć ryzyko związane ze spożyciem glutenu oraz unikać potencjalnie niebezpiecznych produktów. Osoby te powinny także preferować produkty o krótszych listach składników oraz takie, które pochodzą od producentów stosujących rygorystyczne standardy jakości.
Podsumowanie: przyszłość żywności bezglutenowej
Ostrzeżenie GIS dotyczące batonów BioTechUSA uwypukla istotne wyzwania stojące przed branżą żywności bezglutenowej – zarówno pod względem kontroli jakości, jak i zarządzania całym łańcuchem dostaw. System RASFF umożliwia szybką reakcję na takie zagrożenia, lecz aby zapobiegać podobnym incydentom w przyszłości konieczne są inwestycje technologiczne oraz zaostrzone regulacje.
Dla konsumentów najważniejsze pozostaje pozostawanie czujnym i świadomym podczas zakupów oraz korzystanie z wiarygodnych źródeł informacji o produktach spożywczych. Dla producentów zaś priorytetem powinno być wdrażanie najlepszych praktyk zapobiegających kontaminacji krzyżowej oraz transparentna komunikacja względem odbiorców.
Tylko dzięki współpracy wszystkich stron możliwe będzie zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa żywnościowego osobom wymagającym diety bezglutenowej – a tym samym budowanie trwałego zaufania do rynku zdrowej żywności.
