Spis treści:
Strategiczne znaczenie projektu Baltic East w portfolio Grupy Orlen
Projekt Baltic East to jeden z kluczowych elementów rozwoju morskiej energetyki wiatrowej realizowany przez spółkę Orlen Neptun. Farma wiatrowa o mocy 1 GW powstanie na Ławicy Słupskiej, obok istniejącej farmy Baltic Power. Lokalizacja obejmuje obszar około 110 km², gdzie głębokość morza wynosi od 25 do 40 metrów, co stwarza korzystne warunki do instalacji turbin morskich. Realizacja Baltic East wpisuje się w szeroką strategię Grupy Orlen, zakładającą osiągnięcie łącznej mocy 5,2 GW w offshore wind do roku 2040. Szacuje się, że po uruchomieniu farmy w 2032 roku dostarczy ona energię elektryczną dla około 1,25 miliona gospodarstw domowych oraz pozwoli na redukcję emisji dwutlenku węgla o niemal 3 miliony ton rocznie.
Projekt jest ważnym elementem transformacji energetycznej Polski i odpowiada na rosnące zapotrzebowanie na zieloną energię. Inwestycja wpisuje się w plan długoterminowy Grupy Orlen na lata 2025–2035, obejmujący nakłady rzędu 380 miliardów złotych, z czego offshore wind stanowi jeden z filarów rozwoju. Obecnie trwają prace przygotowawcze do aukcji planowanej na rok 2025, która wyznaczy dalsze losy inwestycji. Budowa farmy ma rozpocząć się około 2030 roku, a dostawy energii przewidziane są na rok 2032.
Dzień Dostawcy 2025: struktura, cele i kluczowe wnioski
W kwietniu 2025 roku Orlen Neptun zorganizował Dzień Dostawcy dedykowany projektowi Baltic East. W wydarzeniu uczestniczyło ponad 300 przedstawicieli różnych przedsiębiorstw z całej Polski zainteresowanych udziałem w łańcuchu dostaw dla morskiej energetyki wiatrowej. Program spotkania obejmował prezentacje techniczne dotyczące poszczególnych komponentów inwestycji – fundamentów, kabli podmorskich, turbin oraz usług serwisowych. Ważnym elementem były debaty panelowe poświęcone optymalizacji współpracy i budowie efektywnego ekosystemu dostawców.
Integralną częścią Dnia Dostawcy były sesje networkingowe umożliwiające bezpośredni kontakt firm z menedżerami odpowiedzialnymi za poszczególne pakiety kontraktowe. Warsztaty kompetencyjne skupiały się na wymogach jakościowych i bezpieczeństwa pracy (HSE), a także na obsłudze platformy komunikacyjnej Connect, ułatwiającej udział w przetargach.
Prezes Orlen Neptun, Janusz Bil, podkreślił podczas wydarzenia trzy podstawowe filary współpracy z lokalnymi przedsiębiorstwami: wsparcie edukacyjne i techniczne dla firm przygotowujących się do przetargów, maksymalizację udziału polskich dostawców w całym projekcie oraz aktywne działanie na rzecz eliminowania barier rynkowych takich jak niedobory wykwalifikowanych pracowników czy trudności w pozyskiwaniu komponentów offshore.
Wyzwania i szanse dla polskiego łańcucha dostaw
Mimo rosnącego potencjału branży offshore wind w Polsce, polskie firmy stoją przed znaczącymi wyzwaniami strukturalnymi. Jednym z nich jest ograniczona skalowalność produkcji oraz brak niezbędnych certyfikatów jakości wymaganych przy dostawach komponentów morskich farm wiatrowych. Ponadto duża część kontraktów rozliczana jest w euro, co stawia mniejsze przedsiębiorstwa wobec ryzyka walutowego i zmienności kursów.
Kolejnym czynnikiem utrudniającym rynek jest silna konkurencja międzynarodowa ze strony firm z Danii, Niemiec czy Chin, zwłaszcza w zakresie produkcji turbin i systemów kablowych. Jednak Orlen Neptun identyfikuje segmenty o dużym potencjale wzrostu dla lokalnych dostawców. Należą do nich usługi specjalistyczne takie jak badania geotechniczne czy monitoring środowiskowy oraz produkcja elementów konstrukcyjnych wież turbin i systemów antykorozyjnych.
Dodatkowo rozwój technologii wspierających zarządzanie farmą – między innymi wykorzystanie sztucznej inteligencji i dronów inspekcyjnych – stwarza nowe możliwości biznesowe dla innowacyjnych podmiotów. Wreszcie ważnym obszarem jest serwis długoterminowy, gdzie planowane są kontrakty nawet na trzy dekady wspierające lokalne przedsiębiorstwa w świadczeniu usług utrzymania ruchu farmy.
Kontekst branżowy: regulacje i wsparcie rządowe
Realizacja projektu Baltic East odbywa się w ramach drugiej fazy rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce i będzie objęta aukcjami organizowanymi przez Urząd Regulacji Energetyki (URE). Cena referencyjna wynosi około 320 zł za megawatogodzinę. Nowelizacja ustawy o offshore wind z 2024 roku rozszerzyła mechanizmy wsparcia inwestorów oraz dostawców poprzez gwarancje przyłączeniowe do sieci elektroenergetycznej oraz ulgi podatkowe dla firm inwestujących w badania i rozwój związane z branżą offshore.
Dodatkowo przewidziano mechanizmy rekompensujące wzrost kosztu kapitału powyżej określonego progu, co ma zmniejszyć ryzyko finansowe związane z realizacją dużych projektów infrastrukturalnych. Doświadczenia zdobyte podczas pierwszej fazy inwestycji – realizacji Baltic Power – pozwoliły na skrócenie czasu przygotowania nowych projektów oraz obniżenie kosztów inwestycji dzięki lepszej koordynacji i wykorzystaniu infrastruktury terminala instalacyjnego w Świnoujściu.
Wpływ Baltic East na polską gospodarkę i rynek energii
Analizy Instytutu Energetyki Odnawialnej wskazują, że realizacja projektu Baltic East będzie miała istotny efekt mnożnikowy dla polskiej gospodarki. Szacuje się utworzenie około 15 tysięcy nowych miejsc pracy do roku 2035, szczególnie skoncentrowanych w województwach pomorskim i zachodniopomorskim. Wzrost produktu krajowego brutto może wynieść ponad 2 miliardy złotych rocznie dzięki działalności produkcyjnej, serwisowej oraz eksportowi komponentów offshore.
Pod względem rynku energii farma przyczyni się do stabilizacji cen hurtowych poprzez zwiększenie podaży taniej energii odnawialnej. Prognozuje się obniżenie cen energii elektrycznej o około 8–12 zł za megawatogodzinę po uruchomieniu Baltic East.
Projekt integruje się synergicznie z innymi inwestycjami Grupy Orlen takimi jak rozwój magazynów energii o planowanej mocy pół gigawata czy produkcja zielonego wodoru przez elektrolizery dedykowane sektorowi transportu i przemysłu. Modernizacja floty jednostek serwisowych ma dodatkowo zmniejszyć emisję związane z obsługą farm offshore.
Podsumowanie
Projekt Baltic East to przełomowa inwestycja wpisująca się zarówno w cele klimatyczne Polski, jak i rozwój gospodarczy kraju poprzez budowę nowoczesnego sektora morskiej energetyki odnawialnej. Sukces przedsięwzięcia zależy od efektywnego zaangażowania rodzimych firm w globalne łańcuchy wartości oraz stałego wsparcia ze strony instytucji państwowych i operatora projektu.
Lokalni dostawcy mają unikalną szansę na rozwój kompetencji oraz zdobycie pozycji na dynamicznie rosnącym rynku offshore wind poprzez zdobywanie certyfikatów jakości, uczestnictwo we współpracy technologicznej oraz elastyczne reagowanie na wymagania inwestora. Koordynacja działań między sektorem publicznym a prywatnym oraz edukacja kadr technicznych będą kluczowe dla powodzenia projektu.
Mając na uwadze strategiczne cele Grupy Orlen oraz perspektywy rozwoju rynku offshore wind po roku 2025, warto aby lokalne przedsiębiorstwa aktywnie przygotowywały się do udziału w przetargach poprzez zdobywanie niezbędnych kwalifikacji i certyfikatów oraz intensyfikowały współpracę branżową. Baltic East to nie tylko możliwość biznesowa – to także istotny krok ku zielonej transformacji energetycznej Polski.
