Witajcie w świecie finansów, gdzie emocje są równie zmienne jak kursy walut! Ostatnio dużo mówi się o frankowiczach i ich nieustającej walce o sprawiedliwość. Jednym z najgorętszych punktów w tej dyskusji jest sprawa Getin Noble Banku, który znalazł się w centrum uwagi po decyzji o jego przymusowej restrukturyzacji. Co ciekawe, to właśnie w kontekście tej decyzji Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) rozpatruje sprawę o sygnaturze C-118/23, która może zmienić losy wielu kredytobiorców.
W najbliższy czwartek, 21 marca br., na sali rozpraw TSUE odbędzie się spotkanie, na którym rozważona zostanie polska sprawa dotycząca kredytobiorców Getin Noble Banku. Większość z nich to tzw. frankowicze, których życie w znaczący sposób zostało zakłócone przez przymusową restrukturyzację banku. Co istotne, restrukturyzacja ta praktycznie zamykała drzwi przed możliwością dochodzenia swoich roszczeń, co spotkało się z ogromnym niezadowoleniem i skargami.
Tym, co czyni rozpatrywaną sprawę wyjątkową, jest jej kompleksowość i znaczenie dla przyszłości bankowości oraz samej definicji sprawiedliwości finansowej w Polsce. Z jednej strony, mamy do czynienia z prawnymi niuansami dotyczącymi restrukturyzacji banku przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG), a z drugiej strony – z ludzkimi losami, które zostały zmienione przez decyzje na najwyższym szczeblu finansowej władzy.
W toku rozprawy TSUE ma za zadanie rozstrzygnąć kluczowe kwestie, które pozwolą zrozumieć, na jakich zasadach powinno odbywać się rozpatrywanie skarg kredytobiorców i czy istnieje możliwość dochodzenia odszkodowań od Skarbu Państwa. Wobec tego, niezwykle istotne jest, aby zrozumieć, z jakimi pytaniami i wątpliwościami zmaga się zarówno Trybunał, jak i sami zainteresowani.
Podążajmy więc razem przez tę niezwykle skomplikowaną, ale i fascynującą opowieść o dążeniu do sprawiedliwości w świecie finansów, mając na uwadze, że jej konsekwencje mogą odcisnąć piętno na obliczu polskiego sektora bankowego na długie lata.
Spis treści:
Kluczowe aspekty rozprawy TSUE dotyczącej Getin Noble Banku
Tło i kontekst skarg Frankowiczów i innych poszkodowanych
Rozprawa w sprawie C-118/23 przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest bezpośrednim wynikiem skarg wniesionych przez tzw. frankowiczów i inne osoby poszkodowane w związku z przymusową restrukturyzacją Getin Noble Banku. Taki przebieg zdarzeń spowodował ogromne kontrowersje i poczucie krzywdy wśród kredytobiorców, którzy przez przyjęte działania stracili możliwość dochodzenia swoich roszczeń wynikających z klauzul abuzywnych w umowach kredytowych denominowanych we frankach szwajcarskich. Przedmiotowa restrukturyzacja wyraźnie pokazała dylematy i skomplikowaną sytuację, w której znaleźli się zarówno kredytobiorcy jak i instytucje finansowe.
W związku z licznymi skargami, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej cztery pytania prejudycjalne. Pytania te mają na celu wyjaśnienie, czy polskie ustawy, a także działania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG), jako organu odpowiadającego za restrukturyzację, są zgodne z prawem unijnym. W szczególności koncentrują się one na możliwościach procedowania skarg w sposób łączny lub oddzielny, a także na potencjalnym konflikcie interesów wynikającym z wielorakich funkcji pełnionych przez BFG.
Potencjalny konflikt interesów związany z funkcjami BFG
Kontrowersje wiążą się z pełnieniem przez BFG roli organu odpowiedzialnego za restrukturyzację, gwaranta depozytów, jak również kuratora Getin Noble Banku. Eksperci podnoszą wątpliwości, czy takie nagromadzenie funkcji, w przypadku decyzji dotyczącej Getin Noble Banku, nie doprowadziło do konfliktu interesów, co mogłoby podważać legalność przyjętych działań.
Możliwe konsekwencje wyroku TSUE dla Frankowiczów i innych poszkodowanych
Wyrok TSUE może mieć znaczące implikacje dla możliwości dochodzenia odszkodowań od Skarbu Państwa przez frankowiczów oraz innych uczestników sprawy. Choć wyrok ten nie cofnie restrukturyzacji, to może on otworzyć drogę do roszczeń odszkodowawczych, których zasadność i wysokość zostaną ostatecznie określone w postępowaniu upadłościowym banku.
Decyzja TSUE, niezależnie od jej wyniku, prawdopodobnie będzie miała duże znaczenie dla interpretacji przepisów regulujących przyszłe procesy restrukturyzacyjne banków w Polsce. Może to prowadzić do zmian w podejściu do planowania i realizacji tego rodzaju działań naprawczych.
W kontekście ewentualnie korzystnego wyroku TSUE dla poszkodowanych, istotną kwestią będzie także przebieg postępowania upadłościowego Getin Noble Banku. Ostateczne rozstrzygnięcia w tej sprawie będą miały wpływ na realne możliwości zaspokojenia roszczeń wierzycieli, w tym frankowiczów.
Znaczenie wyroku TSUE dla przyszłości kredytów frankowych i bankowości w Polsce
Rozprawa w sprawie C-118/23 przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) dotycząca przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku może mieć nie tylko ogromne znaczenie dla indywidualnych kredytobiorców frankowych, ale również dla całego sektora bankowego w Polsce. Analiza potencjalnych skutków wyroku TSUE pozwala zrozumieć jego wpływ na przyszłość kredytów frankowych oraz praktyki restrukturyzacyjne w polskiej bankowości.
Wyrok TSUE może mieć dalekosiężne konsekwencje dla banków uwikłanych w procedury przymusowej restrukturyzacji. Jeżeli Trybunał uzna decyzję o restrukturyzacji Getin Noble Banku za wadliwą, nie tylko otworzy to drogę frankowiczom do dochodzenia odszkodowań od Skarbu Państwa, ale również podważy legalność samego przejęcia banku przez konsorcjum banków komercyjnych i BFG.
Banki, które uczestniczyły w przeniesieniu „zdrowych” części GNB do nowo utworzonego Velobanku, mogą stanąć w obliczu niepewnej przyszłości i potencjalnych roszczeń prawnych zarówno od frankowiczów, jak i innych poszkodowanych grup: akcjonariuszy i obligatariuszy.
Przyszłość procedur restrukturyzacyjnych i praw konsumentów
Decyzja TSUE mogłaby również zaważyć na przyszłości procedur restrukturyzacyjnych w Polsce, wprowadzając nowe wytyczne dotyczące zachowania praw konsumentów oraz wskazując potrzebę bardziej przejrzystych i sprawiedliwych praktyk restrukturyzacyjnych.
Konieczność zagwarantowania niezależności organów ds. restrukturyzacji od innych funkcji, wskazana w zapytaniach prejudycjalnych do TSUE, może doprowadzić do zmian w przepisach dotyczących funkcjonowania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego i procedur restrukturyzacyjnych. Taki obrót sprawy mógłby nie tylko wzmacniać ochronę praw konsumentów, ale również doprowadzić do zwiększenia transparentności i sprawiedliwości w przeprowadzanych restrukturyzacjach.
Jednym z interesujących aspektów rozważań w kontekście wyroku TSUE jest potencjał przyspieszenia cyfryzacji postępowań sądowo-administracyjnych w Polsce. Mając na uwadze ogromną liczbę skarg wniesionych przez frankowiczów i inne poszkodowane strony, a także wątpliwości dotyczące sposobu ich procedowania, TSUE może zasugerować konieczność wprowadzenia udoskonaleń cyfrowych do systemu sądowego. Takie zmiany mogłyby znacząco skrócić czas rozpatrywania skarg i uczynić cały proces bardziej dostępnym oraz efektywnym dla obywateli.
W związku z tym, wyrok TSUE w sprawie C-118/23 może odgrywać kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości sektora bankowego, procesów restrukturyzacyjnych oraz systemu sądowego w Polsce. Zarówno dla frankowiczów, jak i dla całego rynku finansowego, decyzja Trybunału może określić nowe zasady gry, wprowadzając wyższe standardy ochrony praw konsumentów oraz promując bardziej transparentne i sprawiedliwe procedury restrukturyzacyjne.
Co dalej z Frankowiczami z Getin Bank?
Sprawa C-118/23, rozpatrywana obecnie przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), dotycząca Getin Noble Banku, ma fundamentalne znaczenie dla osób poszkodowanych w wyniku decyzji o przymusowej restrukturyzacji tej instytucji finansowej, zwłaszcza dla grupy frankowiczów. Oczekiwanie na wyrok TSUE wzbudza nadzieję na otrzymanie odszkodowania ze strony Skarbu Państwa, co bez wątpienia stanowiłoby milowy krok w kierunku zadośćuczynienia za poniesione straty.
Centralnym punktem rozważań jest potencjalnie niezgodna z prawem decyzja Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o restrukturyzacji Getin Noble Banku, co skutkowało przeniesieniem wartościowych aktywów do nowo utworzonego banku pomostowego (Velobank), pozostawiając kredyty frankowe i inne „toksyczne” produkty w banku rezydualnym. Ta sytuacja znacznie utrudniła frankowiczom oraz innym wierzycielom dochodzenie ich roszczeń.
Wyrodzenie się z tego kontrowersji stało się podstawą do zwrócenia się do TSUE z pytaniem o legalność i zgodność takiej decyzji z prawem unijnym. Wiodące w tej kontrowersji są aspekty potencjalnego konfliktu interesów związane z pełnieniem przez BFG kilku funkcji, w szczególności jego roli jako organu restrukturyzacyjnego i gwaranta depozytów.
Wyrok TSUE, bez względu na jego ostateczny kształt, będzie mieć istotne konsekwencje nie tylko dla osób bezpośrednio zaangażowanych w sprawę Getin Noble Banku. Jego znaczenie wykracza daleko poza konkretne postępowanie, potencjalnie rysując scenariusz dla przyszłych działań restrukturyzacyjnych w Polsce i możliwie wpływając na interpretację przepisów prawa unijnego oraz polskiego w kontekście postępowań sądowo-administracyjnych.
Dla frankowiczów wyrok ten może otworzyć drogę do ubiegania się o odszkodowania od Skarbu Państwa, choć wiele zależeć będzie od indywidualnych okoliczności spraw oraz możliwości odzyskania środków z upadłego banku. Ważne będzie również, jak TSUE ustosunkuje się do kwestii proceduralnych, w tym czy skargi powinny być rozpoznawane indywidualnie czy zbiorowo, co może znacząco wpłynąć na przebieg i szybkość postępowań.
W obliczu nadchodzącego wyroku, wszystkie oczy zwrócone są na TSUE. Niezależnie od jego decyzji, prawdopodobnie przyczyni się to do dalszej ewolucji prawa finansowego i sądowo-administracyjnego, a także może na nowo zdefiniować pojęcie sprawiedliwości dla frankowiczów i innych poszkodowanych przez procesy restrukturyzacyjne banków. To czas oczekiwania, nadziei i pewnej dozy niepewności dla wszystkich zainteresowanych.
