5 maja 2025 roku zainaugurowano program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, który oferuje bezpłatne badania profilaktyczne o wartości do 500 zł każdej osobie powyżej 20. roku życia. Inicjatywa Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia ma na celu wczesne wykrywanie chorób i poprawę stanu zdrowia Polaków poprzez kompleksową diagnostykę oraz indywidualne plany zdrowotne. Program zastępuje dotychczasową „Profilaktykę 40+” i jest największą inwestycją w profilaktykę zdrowotną w historii kraju.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Kto może skorzystać z programu „Moje zdrowie”? | Program jest dostępny dla wszystkich osób powyżej 20 roku życia, z różną częstotliwością badań zależną od wieku. |
| Jakie badania obejmuje program? | Zakres badań obejmuje podstawowe analizy krwi, badania hormonalne oraz rozszerzone testy specjalistyczne odpowiednie dla danej grupy wiekowej. |
| Jak zarejestrować się na badania? | Rejestracja odbywa się przez Internetowe Konto Pacjenta lub bezpośrednio w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). |
Spis treści:
Najważniejsze fakty o programie „Moje zdrowie”
Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” to nowa inicjatywa Ministerstwa Zdrowia skierowana do około 30 milionów Polaków powyżej 20. roku życia. Dzięki niemu każdy uczestnik może wykonać bezpłatnie pakiet badań profilaktycznych o wartości sięgającej nawet 500 zł. Celem jest wczesna identyfikacja chorób przewlekłych i ryzyka zdrowotnego, co pozwala na skuteczniejszą interwencję medyczną oraz poprawę jakości życia.
Struktura programu i grupa docelowa
Program dzieli uczestników na dwie kluczowe grupy wiekowe: osoby między 20 a 49 rokiem życia oraz osoby powyżej 49 lat. Młodsza grupa ma możliwość wykonania badań co pięć lat, natomiast starsi – co trzy lata. Taka częstotliwość ma zapewnić regularną kontrolę stanu zdrowia dostosowaną do rosnącego ryzyka chorób wraz z wiekiem.
W pierwszym tygodniu funkcjonowania programu zanotowano ponad 74 tysiące zgłoszeń, z czego zdecydowaną większość stanowiły kobiety (73%). Najliczniejszą pod względem wieku grupą byli uczestnicy między 30 a 39 rokiem życia (34%). Do końca maja liczba zarejestrowanych osób przekroczyła już 80 tysięcy, co świadczy o dużym zainteresowaniu nową ofertą profilaktyki zdrowotnej.
Zakres badań profilaktycznych
Badania dostępne w ramach programu podzielono na podstawowy i rozszerzony pakiet. Pakiet podstawowy obejmuje kluczowe analizy krwi, takie jak morfologia, poziom glukozy, kreatyniny, lipidogramu oraz hormon tarczycy TSH. Dodatkowo jednorazowo wykonywana jest ocena lipoproteiny A – czynnika ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
Pakiet rozszerzony przewiduje badania enzymów wątrobowych (ALAT, ASPAT, GGTP), markerów zakażeń takich jak anty-HCV oraz specjalistycznych testów dedykowanych mężczyznom – m.in. oznaczenie PSA w kierunku raka prostaty. Dla wszystkich uczestników dostępne jest także badanie kału na krew utajoną, istotne w wykrywaniu zmian nowotworowych jelita grubego.
Koszt realizacji tych badań wynosi od około 230 do nawet 500 zł na osobę, co oznacza znaczną oszczędność dla pacjentów korzystających z programu.
Finansowanie programu „Moje zdrowie”
Na realizację projektu przeznaczono budżet rzędu 9,7 miliarda złotych na okres dziesięciu lat (2025–2035). W samym roku uruchomienia planuje się wydać ponad 336 milionów złotych, a w kolejnym – około 435 milionów. Finansowanie pochodzi głównie ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia oraz zwiększonych składek zdrowotnych.
Dzięki takiej skali inwestycji program stał się największą inicjatywą profilaktyczną w historii polskiej ochrony zdrowia. W porównaniu do wcześniejszych projektów jest to krok milowy zarówno pod względem budżetu, jak i zakresu objęcia populacji.
Kontekst i zmiany w podejściu do profilaktyki
„Moje zdrowie” to nie tylko kontynuacja działań rozpoczętych przez program „Profilaktyka 40+”, ale też istotna zmiana paradygmatu podejścia do profilaktyki medycznej w Polsce. W miejsce ograniczeń wiekowych stawia się na szeroki dostęp dla wszystkich dorosłych pacjentów. Co więcej, nowa strategia zakłada tworzenie indywidualnych planów zdrowotnych (IPZ), które integrują wyniki badań z zaleceniami dotyczącymi stylu życia, diety czy szczepień.
Indywidualny plan zdrowotny (IPZ)
IPZ to dokument opracowywany na podstawie wyników badań i wywiadu medycznego, który zawiera spersonalizowane rekomendacje mające na celu poprawę stanu zdrowia pacjenta. Przykładowo, osoba z podwyższonym poziomem cholesterolu otrzyma wskazówki dotyczące diety i aktywności fizycznej oraz terminy kolejnych kontroli.
Taki model pozwala nie tylko na monitorowanie parametrów medycznych, ale również aktywizuje pacjenta do dbania o własne zdrowie w sposób świadomy i dostosowany do jego potrzeb.
Cyfryzacja i personalizacja usług
Zgodnie z nowoczesnymi trendami ochrony zdrowia program wykorzystuje narzędzia cyfrowe – ponad połowa uczestników rejestruje się za pomocą Internetowego Konta Pacjenta (IKP), a duża część korzysta z aplikacji mobilnej Moje IKP. Pozwala to na wygodne zarządzanie wizytami i szybki dostęp do wyników badań.
Dodatkowo ankieta zdrowotna dostępna online umożliwia wybór badań dopasowanych do indywidualnego profilu ryzyka, co zwiększa efektywność diagnostyki i zapobiega niepotrzebnym procedurom.
Perspektywy i wyzwania programu
Mimo entuzjazmu wokół programu pojawiają się także głosy krytyczne ze strony ekspertów. Dr Zbigniew Król z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu zwraca uwagę, że masowe badania u młodych osób bez objawów mogą nie przełożyć się znacząco na wydłużenie życia populacji. Postuluje on rozszerzenie działań przesiewowych o miejsca publiczne takie jak uczelnie czy centra handlowe.
Z kolei diagności laboratoryjni wskazują na brak adekwatnych rekompensat finansowych za wykonywane badania oraz pominięcie testów wykrywających choroby weneryczne jak kiła czy HPV – co pozostaje ważnym elementem profilaktyki.
Krótkoterminowe efekty
Zaraz po uruchomieniu programu spodziewany jest wzrost wykrywalności takich chorób jak cukrzyca, nadciśnienie czy wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV). Szacuje się bowiem, że aż jedna trzecia zakażeń HCV pozostaje niezdiagnozowana w Polsce.
Średnioterminowe korzyści dla systemu ochrony zdrowia
Dzięki wcześniejszej diagnostyce możliwe będzie zmniejszenie kosztów leczenia chorób przewlekłych o około 15–20%, co odciąży szpitale i przyspieszy proces leczenia pacjentów.
Dla kogo największe korzyści?
Program adresowany jest do szerokiego spektrum społeczeństwa, jednak szczególne korzyści odnoszą zarówno młodzi dorośli, jak i seniorzy. Młodzi uczestnicy mają okazję skorzystać m.in. z oznaczenia lipoproteiny A – markera genetycznego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, który pozwala na wdrożenie działań prewencyjnych jeszcze przed pojawieniem się objawów klinicznych.
Dla osób starszych przewidziano natomiast diagnostykę funkcji poznawczych oraz badań nerek (np. eGFR), które pomagają wykrywać demencję oraz przewlekłe schorzenia nerek we wczesnym stadium rozwoju.
Niespodzianki demograficzne i ekonomiczne
Zaskakującym odkryciem jest niski odsetek mężczyzn korzystających z programu – stanowią oni jedynie około 27% wszystkich uczestników mimo że są równie narażeni na wiele chorób przewlekłych. To wyzwanie dla organizatorów kampanii informacyjnej oraz placówek POZ.
Kolejnym ciekawym aspektem jest fakt, że wartość darmowych badań odpowiada około jednej trzeciej średniej pensji netto pracownika sektora prywatnego według danych GUS za rok 2024. To pokazuje skalę oszczędności dla obywateli korzystających z programu „Moje zdrowie”.
Program „Moje zdrowie” to przełomowa szansa na poprawę profilaktyki zdrowotnej w Polsce dzięki dostępowi do szerokiego zakresu bezpłatnych badań laboratoryjnych oraz innowacyjnemu podejściu do indywidualizacji opieki medycznej. Warto skorzystać z tej możliwości poprzez rejestrację na badania przez Internetowe Konto Pacjenta lub bezpośrednio w placówce POZ już dziś – to inwestycja nie tylko w własne zdrowie, ale także lepszą przyszłość całego systemu ochrony zdrowia.
