| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Czym jest Inicjatywa SprawdzaMY? | To rządowo-obywatelski projekt deregulacji, który od lutego 2025 r. wprowadza cyfrowe uproszczenia w usługach publicznych. |
| Jakie nowe funkcje wprowadza aplikacja mObywatel w 2025? | Umożliwia m.in. zgłaszanie spraw do Sanepidu, dostęp do dokumentacji medycznej oraz cyfrowe zaświadczenia do zakupu broni. |
| Co to jest ZUS HUB i jak działa? | To platforma cyfrowa integrująca dane emerytalne z różnych systemów, pozwalająca na łatwe zarządzanie świadczeniami i podgląd składek. |
Cyfryzacja usług publicznych w Polsce zyskuje nowy impuls dzięki 11. turze propozycji deregulacyjnych Inicjatywy SprawdzaMY, opublikowanej 7 maja 2025 roku. Projekt ten, prowadzony pod kierownictwem Rafała Brzoski – przedsiębiorcy i prezesa InPost – ma na celu znaczne uproszczenie kontaktu obywateli z urzędami poprzez innowacyjne rozwiązania cyfrowe. Wśród najważniejszych zmian znajdują się nowe funkcje aplikacji mObywatel oraz powstanie platformy ZUS HUB, które mają wpłynąć na komfort życia milionów Polaków. Co dokładnie zmieni nowa reforma i dlaczego jest to krok milowy w walce z biurokracją?
Spis treści:
Wprowadzenie do inicjatywy SprawdzaMY
Inicjatywa SprawdzaMY rozpoczęła działalność w lutym 2025 roku jako partnerstwo pomiędzy rządem, ekspertami oraz obywatelami. Jej misją jest eliminacja zbędnych przepisów i procedur utrudniających życie codzienne, zwłaszcza poprzez wdrażanie nowoczesnych technologii. Rafał Brzoska, znany przede wszystkim jako założyciel firmy InPost, pełni rolę lidera projektu, angażując swoje doświadczenie biznesowe w proces uproszczeń administracyjnych.
Projekt od początku skupia się na realnym wpływie na życie obywateli – zamiast teoretycznych zmian proponuje konkretne rozwiązania cyfrowe, które mają ułatwić kontakt z urzędami i instytucjami państwowymi. Dzięki temu SprawdzaMY szybko zdobywa społeczne poparcie i stanowi wzór współpracy międzysektorowej.
Najważniejsze fakty: 11. tura propozycji deregulacyjnych
W ramach jedenastej tury Inicjatywa SprawdzaMY zaproponowała aż 27 nowych rozwiązań, spośród których sześć dotyczy rozszerzenia funkcji aplikacji mObywatel. Kluczowe zmiany to:
Zgłaszanie spraw do Sanepidu przez mObywatel. Obywatele będą mogli zgłaszać zagrożenia sanitarne, takie jak zatrucia czy zanieczyszczenia wody, bezpośrednio z poziomu aplikacji – co znacznie skróci czas reakcji służb sanitarnych i poprawi bezpieczeństwo publiczne.
Dostęp do dokumentacji medycznej online. Pacjenci uzyskają możliwość przeglądania pełnej historii leczenia, recept oraz skierowań w jednym miejscu za pomocą aplikacji, co ułatwi koordynację opieki zdrowotnej.
Cyfrowe zaświadczenie do zakupu broni. Nowa funkcja pozwoli na elektroniczne potwierdzenie uprawnień do nabycia broni bez konieczności posiadania papierowych dokumentów.
Stworzenie ZUS HUB. To platforma cyfrowa integrująca dane emerytalne z różnych źródeł – takich jak PPK, OFE czy ZUS – umożliwiająca symulację przyszłych świadczeń i bieżące śledzenie składek emerytalnych.
Od początku działania inicjatywy zgłoszono ponad 15 tysięcy propozycji zmian, z czego około 70% pochodzi od zwykłych obywateli. Do tej pory opracowano już 309 rozwiązań, przekraczając pierwotny cel wdrożenia 300 propozycji w ciągu 100 dni. Spośród nich wdrożono już 46 zmian, między innymi skrócenie okresu przechowywania dokumentacji medycznej z 20 do 10 lat.
Nowe rozwiązania mają realne efekty ekonomiczne i społeczne. Szacuje się, że funkcje mObywatela pozwolą skrócić czas załatwiania spraw urzędowych nawet o 40%, a cyfryzacja obsługi Sanepidu może obniżyć koszty administracyjne samorządów o kilkanaście milionów złotych rocznie. Uproszczenie procedur związanych z zakupem broni ma natomiast sprzyjać rozwojowi strzelectwa sportowego i rekreacji.
Kontekst: Dlaczego te zmiany są ważne?
Walka z biurokracją od lat stanowi jedno z największych wyzwań dla polskiej administracji publicznej. Nadmiar przepisów i skomplikowane procedury utrudniają życie obywatelom oraz hamują rozwój gospodarczy. Inicjatywa SprawdzaMY wpisuje się więc w szerszy trend eliminowania zbędnych formalności i wdrażania nowoczesnych technologii.
W porównaniu z wcześniejszymi programami deregulacyjnymi efektywność obecnego projektu jest znacznie wyższa – podczas gdy np. „Pakiet Wolnościowy” czy „Plan Uproszczeń” realizowały jedynie około jednej trzeciej swoich założeń, SprawdzaMY przekroczyła cel wdrożenia ponad trzystu propozycji już po kilku miesiącach działalności.
Globalnie obserwujemy rosnące znaczenie cyfryzacji usług publicznych – kraje takie jak Wielka Brytania czy Turcja rozwijają centralne platformy informacji emerytalnej czy e-usług administracyjnych wzorując się na podobnych rozwiązaniach jak ZUS HUB. Polska idzie tym tropem, dostosowując swoje systemy do wymogów XXI wieku.
Perspektywy: Co dalej z propozycjami?
Mimo sukcesów pojawiają się także wyzwania i kontrowersje. Część środowiska medycznego krytykuje plan skrócenia okresu przechowywania dokumentacji zdrowotnej ze względu na możliwe ryzyko utraty danych potrzebnych przy długotrwałym leczeniu pacjentów. Ponadto eksperci ds. bezpieczeństwa wskazują na potrzebę zwiększenia ochrony danych osobowych przy integracji mObywatela z systemem Sanepidu.
W krótkim terminie (6–12 miesięcy) przewiduje się wdrożenie około jednej trzeciej nowych funkcji zgłoszonych w jedenastej turze propozycji – przede wszystkim dotyczących raportowania spraw sanitarnych oraz uruchomienia podstawowych usług ZUS HUB.
W perspektywie średnioterminowej (2026–2027) planowane jest dalsze rozszerzenie integracji cyfrowych usług publicznych o system e-Recept oraz krajowy system e-Faktur, co może objąć nawet osiem milionów użytkowników. To oznacza dalsze usprawnienia i oszczędności zarówno dla obywateli, jak i administracji państwowej.
Zainteresowania Czytelnika: Co to oznacza dla ciebie?
Dla przeciętnego użytkownika kluczową korzyścią będzie uproszczenie codziennych czynności urzędowych. Na przykład zamiast osobistego udawania się do urzędu lub sanepidu wystarczy kilka kliknięć w aplikacji mObywatel, by zgłosić problem sanitarny lub uzyskać potrzebną informację medyczną.
ZUS HUB da obywatelom pełną kontrolę nad własnymi danymi emerytalnymi – umożliwi monitorowanie składek ze wszystkich źródeł oraz symulację przyszłych świadczeń emerytalnych w czasie rzeczywistym. To dotychczas niedostępna funkcjonalność ułatwiająca planowanie finansowe na przyszłość.
Zaskakujące może być to, że aż 70% propozycji deregulacyjnych pochodziło od zwykłych obywateli – przykładowo pomysł cyfrowego zaświadczenia do zakupu broni zgłosił myśliwy z Podlasia. Każda zmiana przed wdrożeniem przechodzi rygorystyczny proces testowania przez grupę około pięciuset użytkowników; funkcja zgłaszania spraw do Sanepidu była testowana aż osiemnastokrotnie.
Dzięki tym rozwiązaniom Polacy mogą zaoszczędzić nawet do 54 godzin rocznie poświęconych na załatwianie formalności urzędowych oraz mieć lepszą orientację w stanie swoich składek emerytalnych bez konieczności kontaktu z wieloma instytucjami.
Podsumowanie i przyszłość deregulacji
Inicjatywa SprawdzaMY udowadnia, że efektywna cyfryzacja usług publicznych jest możliwa dzięki współpracy rządu i obywateli oraz konsekwentnemu wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Jedenasta tura propozycji deregulacyjnych przyniosła konkretne korzyści: ułatwienia w dostępie do dokumentacji medycznej, nowe możliwości w aplikacji mObywatel oraz powstanie platformy ZUS HUB jako centrum zarządzania danymi emerytalnymi.
Patrząc w przyszłość warto pamiętać, że każda zmiana zaczyna się od pojedynczej inicjatywy – takiej jak SprawdzaMY – która pokazuje, że technologia może służyć nie tylko rozwojowi gospodarczemu, ale przede wszystkim poprawie jakości życia każdego obywatela poprzez uproszczenie kontaktu ze strukturami państwa.
