| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co to jest jednodniowa luka emerytalna? | To przerwa w zatrudnieniu trwająca jeden dzień, która pozwala seniorom kontynuować pracę i pobierać pełną emeryturę bez zawieszenia świadczenia. |
| Jak korzystać z jednodniowej przerwy w pracy, aby nie stracić emerytury w 2025? | Należy rozwiązać umowę z pracodawcą na jeden dzień, a następnie podpisać nową umowę, co resetuje status „dotychczasowego pracodawcy”. |
| Jak zgłosić przerwę w zatrudnieniu do ZUS i uniknąć zawieszenia emerytury? | Pracodawca musi zgłosić rozwiązanie i ponowne nawiązanie umowy w terminach przewidzianych przez system „Ciągłość”, zapewniając prawidłową dokumentację. |
W polskim systemie emerytalnym od dawna funkcjonuje nieformalny mechanizm, który umożliwia osobom po przejściu na emeryturę kontynuowanie pracy bez utraty prawa do pełnej emerytury. W 2025 roku temat ten zyskał szczególne znaczenie ze względu na zmiany legislacyjne oraz rosnącą liczbę pracujących seniorów. Kluczem do legalnego korzystania z tego rozwiązania jest tzw. jednodniowa luka emerytalna – krótka przerwa w zatrudnieniu pozwalająca ominąć automatyczne zawieszanie świadczeń.
Spis treści:
Co to jest „jednodniowa luka”?
Jednodniowa luka to termin określający specyficzną przerwę w zatrudnieniu – dokładnie jednego dnia kalendarzowego – która ma istotne znaczenie dla seniorów chcących jednocześnie pobierać pełną emeryturę i kontynuować pracę. Zgodnie z przepisami prawa, jeżeli osoba po osiągnięciu wieku emerytalnego pozostaje zatrudniona u tego samego pracodawcy, u którego była przed przejściem na emeryturę, jej świadczenie może zostać zawieszone. Jednak jeżeli między zakończeniem jednego stosunku pracy a rozpoczęciem kolejnego nastąpi co najmniej jednodniowa przerwa, ZUS nie traktuje nowego zatrudnienia jako kontynuacji poprzedniego stosunku pracy.
Przykładem jest sytuacja, gdy senior rozwiązuje umowę o pracę 30 kwietnia 2025 roku i podpisuje nową umowę dopiero 2 maja 2025 roku, zachowując wolny dzień 1 maja. Taka procedura powoduje, że ZUS nie może automatycznie zawiesić jego emerytury mimo dalszej aktywności zawodowej u tego samego pracodawcy. Mechanizm ten opiera się na interpretacji art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz orzeczeniu Sądu Najwyższego (sygnatura II USKP 47/22), które potwierdziło legalność tej praktyki.
Dlaczego ZUS trzyma to w sekrecie?
Mimo że prostota i skuteczność tej metody jest znana części środowiska prawników i doradców zawodowych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie promuje tej informacji szeroko. Powodów takiego stanu rzeczy można wymienić kilka. Po pierwsze, instytucja ta stoi pod presją budżetową i każde działanie umożliwiające seniorom uniknięcie zawieszenia świadczeń oznacza dla niej dodatkowe koszty.
Po drugie, brak oficjalnej informacji może wynikać z obawy o masowe wykorzystanie tej luki i konieczność późniejszych zmian legislacyjnych. Wreszcie – ZUS może postrzegać tę praktykę jako nadużycie lub lukę prawną, której zamknięcie wymaga czasu i procedur parlamentarnych. Dlatego osoby zainteresowane tą możliwością muszą samodzielnie poszukiwać wiedzy lub korzystać z usług doradców specjalizujących się w prawie pracy i ubezpieczeniach społecznych.
Kto najbardziej skorzysta na „jednodniowej luce”?
Zjawisko to dotyczy przede wszystkim osób aktywnych zawodowo po osiągnięciu wieku emerytalnego, które chcą zwiększyć swoje dochody bez utraty świadczeń. W Polsce liczba pracujących emerytów stale rośnie – według danych za 2024 rok sięga już około 872,6 tys., co stanowi istotną część populacji seniorów.
Zmiany w limitach dorabiania do emerytury obowiązujące od czerwca 2025 roku podnoszą próg dochodu do 11 651 zł brutto miesięcznie (130% przeciętnego wynagrodzenia), powyżej którego następuje zawieszenie świadczenia. Dzięki temu wielu seniorów decyduje się na kontynuowanie aktywności zawodowej nawet przy wysokich zarobkach.
Dla nich właśnie jednodniowa luka staje się praktycznym narzędziem umożliwiającym optymalizację finansową – mogą legalnie pobierać pełną emeryturę i jednocześnie zarabiać dodatkowo u dotychczasowego pracodawcy.
Jak zmiany wpływają na system emerytalny?
Rośnie liczba osób korzystających z możliwości dorabiania do emerytury oraz stosowania mechanizmu jednodniowej luki. Dla systemu oznacza to poważne wyzwania finansowe – tylko w pierwszym kwartale 2025 roku wydatki ZUS na świadczenia wyniosły ponad 92 miliardy złotych przy wpływach ze składek mniejszych o kilka miliardów.
Z jednej strony większa aktywność zawodowa seniorów pozytywnie wpływa na wskaźnik zastąpienia demograficznego – liczba pracujących przypadających na jednego emeryta wzrasta, co poprawia stabilność finansową systemu. Z drugiej jednak strony niekontrolowane wykorzystywanie luk prawnych prowadzi do zwiększonych kosztów wypłat oraz konieczności dotowania funduszu z budżetu państwa.
Presja płacowa i nowe formy umów
Zatrudnianie osób starszych wiąże się także z presją na elastyczność rynku pracy. Coraz więcej firm wdraża rozwiązania pozwalające dostosować warunki zatrudnienia do potrzeb seniorów: krótszy czas pracy, umowy cywilnoprawne czy tzw. „umowy emeryckie” z automatycznym zakończeniem po określonym okresie.
Popularność tych form zatrudnienia rośnie dynamicznie – wzrost liczby takich umów sięga nawet kilkudziesięciu procent rocznie. Pozwala to firmom reagować na zmieniające się regulacje prawne oraz ograniczać ryzyko związane z ewentualnym zawieszaniem świadczeń przez ZUS u zatrudnionych seniorów.
Dwa oblicza jednodniowej luki
Zwolennicy mechanizmu wskazują przede wszystkim korzyści społeczne i ekonomiczne: zmniejszenie ubóstwa wśród osób starszych dzięki możliwości dorabiania oraz wsparcie gospodarki poprzez utrzymanie aktywności zawodowej tej grupy. Przykładowo średnia wysokość emerytury wynosi około 3 735 zł miesięcznie, co często jest niewystarczające do komfortowego życia.
Z kolei krytycy alarmują o negatywnych skutkach dla budżetu państwa oraz rynku pracy – szacowane straty ZUS mogą sięgać ponad miliarda złotych rocznie z powodu niezawieszanych świadczeń. Ponadto pojawia się ryzyko obniżania płac w sektorach dominowanych przez seniorów oraz potencjalne naruszenia zasad uczciwej konkurencji między przedsiębiorstwami.
Nowości w regulacjach ZUS dotyczących przerw w zatrudnieniu
Aby lepiej kontrolować sytuację, od czerwca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych uruchomił system informatyczny „Ciągłość”, który automatycznie monitoruje przerwy w zatrudnieniu zgłaszane przez pracodawców. Wprowadzenie tego rozwiązania wymusiło obowiązek raportowania każdej zmiany statusu zatrudnienia w czasie rzeczywistym oraz umożliwia algorytmiczną analizę ciągłości stosunku pracy.
Dzięki temu możliwe jest szybkie wykrywanie prób nadużyć oraz poprawa jakości danych służących do ustalania prawa do wypłat świadczeń. Pracodawcy muszą być świadomi nowych wymogów formalnych i dbać o rzetelność dokumentacji kadrowej seniorów.
Jak bezpiecznie korzystać z „jednodniowej luki”?
Aby skutecznie wykorzystać mechanizm jednodniowej luki bez ryzyka utraty prawa do emerytury lub problemów formalnych, należy pamiętać o kilku zasadach. Po pierwsze: dokładne przestrzeganie terminów rozwiązania i ponownego podpisania umowy – przerwa musi wynosić przynajmniej jeden dzień kalendarzowy.
Po drugie: staranna dokumentacja wszystkich czynności związanych ze zmianami zatrudnienia oraz skrupulatne informowanie działu kadr i ZUS o zaistniałych okolicznościach zgodnie z nowymi wymogami systemu „Ciągłość”.
Konsultacja z doradcą zawodowym lub prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy pozwoli uniknąć błędów proceduralnych, które mogą skutkować zawieszeniem wypłat lub koniecznością zwrotu nadpłaconych kwot. Korzyści finansowe wynikające z legalnej kontynuacji pracy przy zachowaniu pełnej emerytury są znaczne – senior może zwiększyć swoje miesięczne dochody nawet o kilka tysięcy złotych netto.
Jednodniowa luka emerytalna to przykład praktycznego wykorzystania prawa dla dobra seniorów aktywnych zawodowo. Znajomość takich rozwiązań pozwala zachować stabilność finansową i godny poziom życia po osiągnięciu wieku uprawniającego do świadczeń. Warto więc śledzić aktualizacje przepisów oraz korzystać z pomocy specjalistów przy planowaniu dalszej kariery zawodowej po przejściu na emeryturę.
Zachęcamy wszystkich zainteresowanych tematem do pogłębiania wiedzy oraz świadomego podejmowania decyzji dotyczących pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego – dobrze zaplanowana strategia może przynieść wymierne korzyści zarówno finansowe, jak i społeczne.
